«Ένα βιβλίο που δε θα ξεχάσει ποτέ η Αμερική μας», Χ.Λ. Μπόρχες

Το μυθιστόρημα της Χιλιανής Μαρία Λουίσα Μπομπάλ «Οι αναμνήσεις μιας νεκρής» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Απόπειρα σε μετάφραση Άννας Βερροιοπούλου.

Όταν τη δεκαετία του ‘30 η Μπομπάλ ξεκίνησε να γράφει στο τραπέζι της κουζίνας του Πάμπλο Νερούδα δεν φανταζόταν πως θα έσπαγε τις λογοτεχνικές παραδόσεις της εποχής της και πως θα γινόταν η πρόδρομος του μαγικού ρεαλισμού στη λατινοαμερικάνικη λογοτεχνία. Κατάφερε να ανατρέψει τα ως τότε δεδομένα, όχι μόνο με τις νέες τεχνικές που χρησιμοποιεί, αλλά επίσης επειδή τολμά να εξερευνήσει τη γυναικεία συνθήκη και επιθυμία, ακροβατώντας μεταξύ ρεαλισμού και φανταστικού, συνειδητού και υποσυνείδητου, αφήνοντας μια μεγάλη κληρονομιά σε συγγραφείς όπως ο Χουάν Ρούλφο και η συμπατριώτισσά της Ιζαμπέλ Αλιέντε. Στο παρόν μυθιστόρημα (πρωτότυπος τίτλος «La amortajada») μια νεκρή μιλά για τη ζωή της και η Μπομπάλ θεωρείται η συγγραφέας που δίνει φωνή στην σιωπή. Αλλά ας αφήσουμε καλύτερα τον Μπόρχες, ο οποίος ήταν καλός φίλος της συγγραφέως, να μιλήσει για αυτό:

«Η Μαρία Λουίσα Μπομπάλ μού εμπιστεύτηκε την υπόθεση ενός μυθιστορήματος που σκόπευε να γράψει: το ξενύχτισμα μιας νεκρής γυναίκας από τους δικούς της, η οποία με υπερφυσικό τρόπο αντιλαμβάνεται τα πάντα γύρω της. [… ] Εγώ της απάντησα ότι η εκτέλεση αυτού του εγχειρήματος ήταν αδύνατη και ότι ελλόχευαν δύο κίνδυνοι, εξίσου μοιραίοι: πρώτον, η επισκίαση των φυσικών γεγονότων από το μεγάλο υπερφυσικό γεγονός μιας νεκρής που έχει τις αισθήσεις της και στοχάζεται· δεύτερον, η επισκίαση αυτού του μεγάλου υπερφυσικού γεγονότος από τα φυσικά γεγονότα. Η μαγική πλευρά του μυθιστορήματος θα ακύρωνε την ψυχολογική, και αντίστροφα· όπως και να ‘χει, το βιβλίο θα χώλαινε, επειδή ένα από τα δυο του μέρη θα ήταν άχρηστο. Η Μαρία Λουίσα Μπομπάλ άκουσε προσεχτικά τις ενστάσεις μου, επαίνεσε τη λογική και τη λογιότητά μου και λίγους μήνες αργότερα μου έδωσε το πρωτότυπο χειρόγραφο του “Οι αναμνήσεις μιας νεκρής”. Το διάβασα σε ένα βράδυ και διαπίστωσα με θαυμασμό ότι σε εκείνες τις σελίδες είχαν αναμφίβολα αποφευχθεί οι δυο αναμφίβολοι σκόπελοι που είχα προβλέψει. Τόσο αλάνθαστα είχαν ξεπεραστεί, που ο αναγνώστης δεν θα υποπτευόταν καν την ύπαρξή τους.»

Άννα Βερροιοπούλου

Δείτε επίσης:

https://www.ispania.gr/arthra/logotexnia/5996-maria-louisa-bompal
https://apopeirates.blogspot.com/2020/07/blog-post_9.html