ΣΑΜΑ. Ο Αντόνιο Ντι Μπενεντέτο ξαναγεννιέται

Λεπτομέρειες: Άννα Βερροιοπούλου; 26 Οκτωβρίου 2018

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη και μας συστήνεται στην ελληνική γλώσσα το ΣΑΜΑ του μεγάλου Αντόνιο Ντι Μπενεντέτο.

«Ένα αριστούργημα της ισπανόφωνης πεζογραφίας του 20ου αιώνα, από ένα λογοτέχνη που θαύμαζαν ο Μπόρχες και ο Κορτάσαρ» - ΤΟ ΒΗΜΑ

Όλα τα (πολύ καλά) βιβλία που θα κυκλοφορήσουν τους επόμενους μήνες: «… τεράστιας σημασίας και η έκδοση του ΣΑΜΑ του Ντι Μπενεντέτο, έργο σημαντικό για την ισπανόφωνη λογοτεχνία» - LIFO

«Το έργο του Αντόνιο ντι Μπενεντέτο κυκλοφορούσε για χρόνια σαν ένα μυστικό, σαν ένας ψίθυρος που όλο και δυνάμωνε στο πέρασμα των δεκαετιών. Σήμερα πια ο ίδιος συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων πεζογράφων της Λατινικής Αμερικής.» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου) - ATHENS VOICE

Ο μεγάλος Αργεντινός συγγραφέας Αντόνιο Ντι Μπενεντέτο (1922-1986), σαν ένα ηφαίστειο που ξυπνά, τριάντα χρόνια μετά το θάνατό του έχει προκαλέσει μεγάλη αίσθηση στο παγκόσμιο κοινό με το μυθιστόρημά του ΣΑΜΑ.

Το Σάμα (Zama) θεωρείται το αριστούργημά του το οποίο, ανατρέποντας τους κανόνες του ιστορικού μυθιστορήματος, μιλά με πρωτότυπο τρόπο για την προσμονή, τη μοναξιά, τις συντριβές. Για τον συγγραφέα Χουάν Χοσέ Σαέρ το ύφος του Ντι Μπενεντέττο είναι “χωρίς αμφιβολία το πιο αυθεντικό” της αργεντινής λογοτεχνίας του 20ου αιώνα και το έργο του “μια από κορυφαίες στιγμές της ισπανόφωνης πεζογραφίας”.

“Συχνά έχω σταθεί μπροστά στον πίνακα της μοναξιάς και της εγκατάλειψης, μπροστά στο διπλό πρόσωπο του παραλόγου, στην αγωνία της προσμονής, στα μυστήρια της ψυχής (κι ένα από αυτά είναι η ικανότητα να αγαπούμε), στις μορφές του κακού, στη σαγήνη του θανάτου, μπροστά στο τείχος ή στο κενό του τίποτα. Όταν έγραφα το ΣΑΜΑ με απασχολούσαν πολύ τα στοιχεία αυτά της σύγχρονης σκέψης”.

Αντόνιο Ντι Μπενεντέτο

Ο συγγραφέας από την παραμεθόρια Μεντόσα της Αργεντινής έγραψε το ΣΑΜΑ το 1956, κλεισμένος για δεκαοχτώ μέρες σε ένα απομονωμένο σπίτι, περιτριγυρισμένος από χάρτες, σχέδια πόλεων, γκραβούρες και ιστορικά έγγραφα για την Παραγουάη της αποικιοκρατικής περιόδου, τόπος και εποχή που διαδραματίζεται το βιβλίο. Ωστόσο, παρά τις εξαντλητικές μελέτες, ο Μπενεντέτο αποφάσισε να γράψει αποφεύγοντας την πιστή ανασύνθεση της εποχής:

“[…] παρέλειψα την ιστορική Παραγουάη, παρέλειψα την Ιστορία, το μυθιστόρημά μου δεν είναι ιστορικό… Βάλθηκα τότε να ανασυνθέτω μια Αμερική ημιμαγική, ιδωμένη μέσα από τον ήρωά μου”.

Το έργο του αναγνωρίστηκε αμέσως ως πρωτοπόρο από τους μεγάλους συγγραφείς της εποχής του και μεταφράστηκε στα γερμανικά και ιταλικά, ενώ ο ίδιος έλαβε πολλά βραβεία και παρασημοφορήθηκε από τη Γαλλία και την Ιταλία. Μολαταύτα, το γεγονός ότι ο Μπενεντέτο ζούσε κι έγραφε μακριά από τα λογοτεχνικά φώτα του Μπουένος Άιρες, είχε ως αποτέλεσμα το βιβλίο να μην έχει την εκδοτική απήχηση που του άξιζε κι έμεινε για δεκαετίες στο περιθώριο, παρόλο που το όνομά του προκαλούσε πάντα το θαυμασμό στους λογοτεχνικούς κύκλους και στους «ψαγμένους» αναγνώστες.

Το ΣΑΜΑ, αν και δεν ακολούθησε τις κεντρικές διαδρομές της αργεντινής λογοτεχνίας, είτε πορευόμενο από παρακλαδωτά δρομάκια είτε χαράζοντας καινούρια, κατάφερε να μείνει ανεξίτηλο στη λογοτεχνική μνήμη.

Και να που εξήντα χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση μεταφράζεται για πρώτη φορά στα αγγλικά και κυκλοφορεί το 2016 στις ΗΠΑ με τεράστια ανταπόκριση από κοινό και κριτικούς. Ο νομπελίστας Κούτσι του αφιερώνει ένα μακροσκελές άρθρο με τον τίτλο:

«Αντόνιο Ντι Μπενεντέτο: Ένας μεγάλος συγγραφέας που οφείλουμε να γνωρίζουμε.»

Μ. Κούτσι (Βραβείο Νόμπελ, 2003), New York Review of Books

Και ο Αμερικάνος συγγραφέας Μπέντζαμιν Κάνκελ διερωτάται με θαυμασμό:

“Μήπως το Μεγάλο Αμερικάνικο Μυθιστόρημα έχει γραφτεί από έναν Αργεντινό;”

Μπ. Κάνκελ, The New Yorker

Και επειδή είναι άγνωστοι οι δρόμοι που μπορεί να πάρει ένα βιβλίο, το ΣΑΜΑ μεταφέρθηκε το 2017 στον κινηματογράφο από τη Λουκρέσια Μαρτέλ, μια από τις σημαντικότερες σκηνοθετικές γυναικείες φωνές στον κόσμο. Φαίνεται λοιπόν ότι ο Αργεντινός συγγραφέας αναγεννήθηκε και το «μυστικό» του έργο φανερώθηκε.

Με την έκδοσή του ΣΑΜΑ στα ελληνικά, μετάφραση Άννα Βερροιοπούλου, το ελληνικό κοινό (που είχε ήδη το προνόμιο να γνωρίσει πριν λίγα χρόνια τον Ντι Μπενεντέτο με το μυθιστόρημα Οι Αυτόχειρες) θα έχει τώρα την ευκαιρία να γνωρίσει το αριστούργημα του Αργεντινού συγγραφέα το οποίο έχει περιβληθεί από τόσο μεγάλη αίγλη.

ΣΑΜΑ
Εκδότης: Καστανιώτης
Μετάφραση: Άννα Βερροιοπούλου
Επιμέλεια: Εύα Καλεύρα
Σελίδες: 304

Διαβάστε επίσης: