Οι γλώσσες της Ισπανίας

Είναι ένα θέμα που πολύς κόσμος δε γνωρίζει... Στην Ισπανία μιλιούνται τέσσερις διαφορετικές γλώσσες:

-τα καστιλιάνικα, η επίσημη ισπανική γλώσσα δηλαδή, μιλιέται σε όλη την ισπανική επικράτεια.
-τα γαλικιανά είναι επίσημη γλώσσα στη Γαλικία και μιλιούνται επίσης σε ορισμένες περιοχές της Λεόν και της Θαμόρα.
-τα βασκικά είναι επίσημη γλώσσα στη Χώρα των Βάσκων και μιλιούνται επίσης σε μέρος της Ναβάρρα.
-τα καταλανικά είναι επίσημη γλώσσα στην Καταλονία και μιλιούνται επίσης στις Βαλεαρίδες νήσους και στην περιοχή της Βαλένθια.



Στην Γαλικία, τη Χώρα των Βάσκων και την Καταλονία, λοιπόν, υπάρχει καθεστώς διγλωσσίας.

Όλες οι γλώσσες της Ισπανίας είναι ρομανικές ή λατινογενείς, εκτός από τα βασκικά που δεν γνωρίζουμε τίποτα για την προέλευσή τους. Τα καστιλιάνικα αναπτύχθηκαν περισσότερο από τις άλλες γλώσσες και γι’ αυτό το λόγο επικράτησαν.

Υπάρχουν γλωσσικές διαμάχες, όπως συμβαίνει με τα βαλενθιάνο-μπαλεάρ, που ουσιαστικά πρόκειται για την καταλανική με πολύ μικρές αλλαγές, ωστόσο γίνεται προσπάθεια να αναγνωριστεί επισήμως ως γλώσσα και όχι ως διάλεκτος...

Διάλεκτοι επίσης υπάρχουν πολλές, όπως η ανδαλουσιανή, λεονές, μιραντές και πολλές άλλες.

Το θέμα της γλώσσας είναι ένα από τα επιχειρήματα που φέρνουν Βάσκοι, Καταλανοί και Γαλικιανοί για την ανεξαρτητοποίησή τους από το επίσημο Ισπανικό κράτος και μάλλον δεν έχουν τόσο άδικο... Καθένας προχωρά στις διεκδικήσεις με τον τρόπο του...



Dionisisath, ελπίζω να σου άρεσε η εισαγωγή και να μας εκφράσεις την άποψή σου...

Έχω την εντύπωση ότι τα βασκικά είναι η αρχαιότερη γλώσσα που ομιλείται αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη και απ'ότι ξέρω ήταν η γλώσσα που μιλούσαν οι αυτόχθονες(που προηγουμένως κατοικούσαν στα δυτικά πυρηναία)

Επίσης αρκετά διαφορετικές διάλεκτοι από τα castellano, είναι η aragonés και η asturiano

Όσο για τα ανδαλουσιανά και τις άλλες γλώσσες που ανέφερες είναι στην ουσία καστεγιάνικα με διαφορές κυρίως στην προφορά(χρησιμοποιούν περισότερο το 'χ').Λόγω της παραμονής των αράβων, περίπου 800 χρόνια έμειναν, ήταν αναμενόμενονα επηρρεάσουν όχι μονο την προφορά, αλλά και τη γλώσσα. Εξ'άλλου το 8% των λέξεων της ισπανικής έχουν αραβική προέλευση. Κυρίως είναι λέξεις που αρχίζουν από al(το αραβικό άρθρο), όπως: almohada, alfombra, καθώς και λέξεις που τελειώνουν σε í κ.α.
Υποψιάζομαι ότι πριν την έλευση των αράβων περι τω 800 μ.Χ. δε χρησιμοποιούνταν το j ως 'χ', αλλά ως 'ζ' ή/και 'σ'(παχύ). Βασίζω τις υποψίες μου σε 2 γεγονότα: α) Στο ότι οι ισπανοί λένε στα παιδιά τους όσο είναι μωρά τη λέξη ajo(σκόρδο), για να μάθουν να προφέρουν το jota, πιθανότατα επειδή αυτός ο φθόγγος δεν υπάρχε στη γλώσσα τους, οπότε στο DNA τους δεν έχει περάσει μάλλον η 'ικανότητα' να το προφέρουν(οι μύες έχουν αδρανήσει λόγω της μη χρήσης) και χρειάζονται εξάσκηση, και β) όταν το 1492 οι σεφαρδίτες διώχθηκαν από την ισπανία και εγκαταστάθηκαν ως επί το πλείστον στη Θεσσαλονίκη(οι εβραίοι την αποκαλούν και Ιερουσαλήμ της Ευρώπης) μιλούσαν τη γλώσσα που ομιλούνταν εκείνη την περίοδο στην Ισπανία(τα μεσαιωνικά ισπανικά, που είναι πολύ συγγενή με τα πορτογαλλικά). Έτσι, η γλώσσα που μιλούν οι σεφαρδίτες(ladino) είναι σχεδόν η ίδια με τα μεσαιωνικά με λίγες προσμίξεις ελληνικών(φυσικό επακόλουθο της παραμονής τους εδώ). Πιστεύω ακράδαντα ότι η προφέρονταν έτσι, γιατί το σημαντικότερο και πιο αξιόπιστο πειστήριο είναι η προφορική παράδοση: τα νανουρίσματα που έφεραν οι σεφαράδ μαζί τους, έμειναν αναλλοίωτα κατα το πέρασμα των αιώνων, για παράδειγμα, ένα τραγούδι τους πάει, "el rey de Francia tres hijas teníä" και προφέρεται: ελ ρέι ντε φράντσια τρεζ ίζαςςς τενία.

Βέβαια δε σπουδάζω γλωσσολογία ούτε κάποια φιλολογία και αρκετά από αυτά που ανέφερα είναι υποθέσεις δικές μου, γι αυτό αν υπάρχει κάποιος ειδικός, ας με διορθώσει όπου κάνω λάθος και εσείς οι υπόλοιποι, πείτε τη γνώμη σας και τις δικές σας σκέψεις και θεωρίες..

Αυτάααα

Aragonés και asturiano θέλουν να θεωρούνται γλώσσες και όχι διάλεκτοι. Και τα ανδαλουσιανά έγραψα πως είναι διάλεκτος, όχι γλώσσα... για να μην μπερδευόμαστε. Όχι πως θα τα λύσουμε εμείς αυτά τα θέματα.

Για την επιρροή από τους Άραβες έχεις απόλυτο δίκιο, όπως και για τις λέξεις που αρχίζουν από ''al''. Για το ''ajo'' που λες ότι λένε οι Ισπανοί στα παιδιά τους, δεν το γνωρίζω. Για το πώς ακούγεται η γλώσσα των Σεφαραδιτών, ξέρω μόνο από τον δίσκο της Γιαννάτου ''Ρrimavera en Salonico'', που σίγουρα μελέτησαν την προφορά γιατί την εξηγούν στο booklet. Για τους ήχους που μας ενδιαφέρουν αναφέρει:

-τα ṡ, ż και ċ προφέρονται όπως το ελληνικό ζήτα.
π.χ. roṡa, hiżo, haċerte

-τα ǰ και ǧ προφέρονται όπως το αγγλικό -j- στο John
π.χ. hiǰo, ǧilves (λέξη τουρκικής προέλευσης)

Επίσης για τα σεφαραδίτικα λαϊκά τραγούδια γράφει ο Ξενοφών Κοκόλης πως «κατόρθωσαν να διατηρήσουν κάποια ιβηρικά χαρακτηριστικά που στην Ισπανία και στην Πορτογαλία έχουν σήμερα χαθεί.» Υπάρχει δηλαδή σε αυτά ένας ''αρχαϊσμός'' σε επίπεδο περιεχομένου αλλά και γλώσσας.


Ποιος θα πάρει τη σκυτάλη;

Mετά από επισήμανση του φίλου Fandango, να διευκρινίσουμε ότι τα valenciano και balear είναι καταλανικά με ελάχιστες διαφορές στην προφορά τους. Ευχαριστούμε, Fandango!

Αν θέλετε να πάρετε μια ιδέα για τα ζωντανά "σεφαρδίτικα", πρέπει να ψάξετε εκτός Ελλάδας.Για μια ακόμη φορά η Ελλάδα "αγνοεί" μια γλώσσα που άνθησε στο έδαφός της!

Πάτε λοιπόν στην Τουρκία και κάντε κλίκ στο σάιτ της Εβραικής Τουρκικής εφημερίδας "SHALOM": (Shαλόμ στα εβραικά σημαίνει η ειρήνη.Εχουμε και ένα γυναικείο όνομα στα ελληνικά που προέρχεται από αυτήν την λέξη, Σαλώμη).

www.salom.com.tr

Και πάλι κλίκ στην σελίδα: judeo espanyol και θα δείτε ιδίοις όμμασι πως είναι αυτή η γλώσσα.Με λίγη προσπάθεια και σκεπτόμενοι στα "φωνητικά" ισπανικά, θα τα καταλάβετε όλα!