Exposición de fotografía / Έκθεση φωτογραφίας
Inauguración / Εγκαίνια: 13.02.2019, 20.00
29 Ισπανοί φωτογράφοι αποτυπώνουν την προσωπική τους άποψη για το βιβλίο ή την ανάγνωση. Είναι μια διαφορετική, οπτική, προσέγγιση στο σύμπαν των βιβλίων.
Το Βιβλίο, με βήτα κεφαλαίο και με την ευρύτερη έννοιά του, διαχωρίζει την Προϊστορία από την Ιστορία. Η πρώτη καταγραφή για την ύπαρξή του ανάγεται σε πάνω από 5.000 χρόνια πριν στην Μεσοποταμία, όπου ξεκίνησε η περιπέτεια της γραφής της ανθρώπινης γλώσσας, που από τότε θα έπαιρνε τη μορφή σχεδόν 400 αλφαβήτων που προέκυψαν σε διάφορες εποχές και πολιτισμούς.
Η έκθεση αυτή μας φέρνει κοντά – μέσω μιας άλλης επικοινωνιακής οδού, της φωτογραφίας – σε ένα υπέροχο λεξιλόγιο γεμάτο ματιές και αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα δυο ιδιώματα. Η φωτογραφία είναι ένα σημειολογικό όχημα έκφρασης, με χαρακτηριστικά σημεία τη μορφή και το φως . Τα βιβλία είναι σύνολα σημείων που αρθρώνονται για να μεταδώσουν ιδέες και έννοιες που βρίσκονται στη βάση της σκέψης και της γνώσης , ενώ η φωτογραφία ως τέχνη είναι αποτέλεσμα οπτικής αισθητικής εμπειρίας της σκέψης και του συναισθήματος.
Ζούμε στην εποχή της εικόνας. Ο οπτικός βομβαρδισμός που υφιστάμεθα δεν βρίσκεται μόνο στον δρόμο ή στην ταχύτητα κίνησης των μέσων μεταφοράς, αλλά και στο σπίτι μας, απέναντι από την τηλεόραση, ή όταν περιπλανιόμαστε στο ιντερνέτ. Παρά την ρητορική δύναμη της φωτογραφίας ωστόσο, ο λόγος δεν μένει σε δεύτερο πλάνο. Αλληλοσυμπληρώνονται και μεγαλώνουν για να φτάσουν τον μοναδικό αδιαίρετο στόχο: να επικοινωνήσουν και να διευρύνουν τη γνώση.
Για να μπορέσει να περιγράψει έναν τόπο, μια αίσθηση, έναν χαρακτήρα, ένα γεγονός ή έναν προβληματισμό, ο συγγραφέας πρέπει πρώτα να φανταστεί αυτό που θέλει να μεταδώσει με το γραπτό του και ύστερα, εφαρμόζοντας την τεχνική, να το μεταφράσει σε κώδικες που οι άλλοι μπορούν να αντιληφθούν.
Με τη δημιουργία μιας εικόνας συμβαίνει κάτι ανάλογο. Ο δημιουργός που δουλεύει με ιδέες που έχει συλλάβει προηγουμένως και επεξεργάζεται γραφικά στη συνέχεια, πρέπει πρώτα να καθορίσει τι και πώς θα φωτογραφίσει, ώστε αργότερα, να εφαρμόσει μια δημιουργική στρατηγική και να επεξεργαστεί την εικόνα.
Κατά τον ίδιο τρόπο, οι άλλοι φωτογράφοι, η δουλειά των οποίων βασίζεται στην αναπαραγωγή αυτών που παρατηρούν, χωρίς να παρεμβαίνουν στην κατάσταση που περιγράφουν με στις εικόνες, έχουν επίσης ως αφετηρία – αν και όχι τόσο εμφανή – οπτικές δομές που έχουν συλλάβει από πριν. Δηλαδή, συνταιριάζουν και φωτογραφίζουν εκείνες τις στιγμές, που κατά κάποιον τρόπο, έχουν σκεφτεί από πριν, και τη στιγμή που θα τις αναγνωρίσουν, τραβούν την φωτογραφία. Φωτογραφίζουν τις σκηνές που τους ενδιαφέρουν, όχι άλλες, βασιζόμενοι σε μια δημιουργική στρατηγική που – πάνω-κάτω – έχει προκαθοριστεί και έχει προκύψει από προηγούμενες αισθητικές και μορφολογικές αναλύσεις.
Στις δύο τελευταίες δεκαετίες ήταν πολλοί οι Ισπανοί φωτογράφοι που κάποια στιγμή πλησίασαν με τις εικόνες τους τον κόσμο του βιβλίου, του λόγου και των γραμμάτων και το έκαναν από την οπτική γωνία της μεταφοράς, του παραδόξου ή της καθαρής συναισθηματικής περιγραφής του γεγονότος της γραφής ή της ανάγνωσης.
Σκοπός της έκθεσης είναι η προσέγγιση των διαφορετικών προτάσεων 29 Ισπανών φωτογράφων στη σχέση εικόνας-βιβλίου, αποφεύγοντας το κυριολεκτικό μήνυμα και δημιουργώντας μια αίσθηση πιο αναφορική παρά ρεαλιστική. Αυτό μας οδηγεί στην ανάγκη να θέσουμε επί τάπητος την ύπαρξη ενός επιπέδου της φωτογραφίας, πιο βαθέως και αφηρημένου: εκεί που οργανώνεται το νόημά της και παίρνει μορφή η σημασία της.
Επιμελητές: Jesús Cámara και Ciuco Gutiérrez
13.02-09.03.2019
Συνδιοργάνωση: Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας, Ελληνοαμερικάνική Ένωση, Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ισπανίας – Γενική Υποδιεύθυνση Βιβλίου, Ανάγνωσης και Ισπανικών Γραμμάτων
Σο πλαίσιο της Αθήνας – Παγκόσμιας Πρωτεύουσας του Βιβλίου, με τη συνεργασία του Δήμου Αθηναίων
Ωράριο: Δευτέρα-Παρασκευή: 12.00-21.00 Σάββατο: 10.30-14.30 Κυριακή: κλειστά
Ελληνοαμερικανική Ένωση, Αίθουσα Κέννεντι, Μασσαλίας 23, Κολωνάκι, Αθήνα. Είσοδος ελεύθερη.
De imágenes, libros y lecturas
Exposición de fotografía de 29 artistas españoles que plasman su visión personal del libro o la lectura. Constituye un acercamiento diferente, visual, al universo de los libros.
El libro, con mayúscula y entendido en su sentido más amplio, separa la Prehistoria de la Historia. El primer registro se remonta a más de cinco mil años atrás, a Mesopotamia, donde se inició la aventura de trascripción del lenguaje humano, que a partir de entonces se manifestaría en los casi cuatrocientos alfabetos que surgieron en diferentes épocas y culturas.
“De imágenes, libros y lecturas” nos acerca, por medio de otra vía de comunicación –la fotografía-, a una suerte de vocabulario lleno de guiños e interferencias entre ambos lenguajes. La fotografía es un vehículo semiológico de expresión, sus signos son la forma y la luz, al igual que el sonido lo es de la música. Los libros son conjuntos de signos que se articulan para transmitir ideas y conceptos que están en la base de la reflexión y del conocimiento, mientras que la fotografía como arte es el resultado de la experiencia visual estética del pensamiento, esto es, de la emoción.
Nos encontramos en la era de la imagen. El bombardeo visual a que estamos sometidos no sólo está en la calle, o en la “velocidad” del movimiento de nuestros medios de transporte –recordando a los futuristas italianos-, sino también en nuestra casa, frente al televisor, o mientras navegamos por Internet. Y sin embargo, la palabra, a pesar de la fuerza retórica de la imagen, no ha quedado en un segundo plano. Ambas se complementan y crecen para alcanzar un único objetivo indivisible: comunicar y ampliar el conocimiento.
El escritor, para poder describir un lugar, una sensación, un personaje, un hecho o una reflexión, antes tiene que visualizar mentalmente aquello que quiere transmitir en el escrito y, luego, aplicando la técnica, traspasarlo a códigos que sean legibles por los demás.
En la construcción de una imagen ocurre algo similar. El autor que trabaja con ideas preconcebidas que luego elabora gráficamente, primero tiene que definir qué y cómo va a fotografiar para, más tarde, aplicando una estrategia creativa, elaborar la imagen.
Asimismo, aquellos otros fotógrafos cuyo trabajo está basado en la reproducción de lo observado, sin intervenir en la situación que describen en la imagen, también parten, aunque de una manera no tan obvia, de estructuras visuales preconcebidas. Es decir, encuadran y fotografían aquellos momentos que, de alguna manera, tienen previamente interiorizados y cuando se encuentran con ellos reaccionan y disparan la cámara. Fotografían aquellos puntos que son de su interés y no otros, basándose en una estrategia creativa más o menos definida con anterioridad, surgida de análisis estéticos y formales previos.
En las dos últimas décadas han sido muchos los fotógrafos españoles que en algún momento se han acercado con sus imágenes al mundo del libro, de la palabra, de las letras, y lo han hecho desde la metáfora, la paradoja o la mera descripción emocional del hecho a escribir o leer; desde el rótulo, el grafismo de tipografía o la frase, ya sea tatuada o pintada en una pared.
La intención de esta exposición es la de acercarse a las diferentes propuestas de autores sobre este atractivo tema, huyendo del mensaje literal y generando una ilusión referencial más que una ilusión de realidad, lo cual nos conduce a la necesidad de plantear la existencia de un nivel más profundo y más abstracto de la fotografía: allí donde se organiza su sentido y donde cobra forma última la significación.
Comisarios: Jesús Cámara y Ciuco Gutiérrez
Coorganización: Instituto Cervantes de Atenas, Hellenic American Union, Ministerio de Educación, Cultura y Deporte de España – Subdirección General del Libro, la Lectura y las Letras Españolas
En el marco de Atenas-Capital Mundial del Libro, en colaboración con el Ayuntamiento de Atenas
13.02-09.03.2019
Horario: De lunes a viernes: 12.00-21.00 h., sábado : 10.30-14.30h., domingo: cerrado
Hellenic American Union, Sala Kennedy, Masalías 23, Colonaki, Atenas. Entrada libre.