Το ispania.gr σε συνεργασία με την Ισπανική Πρεσβεία προσφέρει 15 δωρεάν προσκλήσεις για τις 19 Μαρτίου (Η προσφορά έχει κλείσει).

H Εβδομάδα Ισπανικού Κινηματογράφου που διοργανώνεται στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος από τις 18 έως τις 24 Μαρτίου σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Ισπανίας στην Αθήνα και την υποστήριξη των εταιρειών διανομής PCV και Filmtrade, επιχειρεί μία αναδρομή στην μεγάλη αυτή κινηματογραφία που συγκαταλέγεται ανάμεσα στις σπουδαιότερες του κόσμου. Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος και η Πρεσβεία της Ισπανίας στην Αθήνα προτείνουν τις κινηματογραφικές «Εικόνες ενός ευρωπαϊκού ταξιδιού», που αντανακλούν τη σημαντική κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική μεταβολή της χώρας, όπως αυτή πραγματοποιήθηκε μέσα από τη μετάβασή της στη δημοκρατία και την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1986. Η εκδήλωση γίνεται για να υπογραμμίσει τη σημαντική πολιτιστική προσφορά της Ισπανίας που ασκεί την προεδρία της Ε.Ε. στο πρώτο εξάμηνο του 2010.

Η διεθνής φήμη του ισπανικού κινηματογράφου τις τελευταίες δεκαετίες αποδίδεται σε σημαντικούς σκηνοθέτες (όπως επίσης ηθοποιούς κι άλλους επαγγελματίες του χώρου). Πέρα από τους διάσημους πλέον παγκοσμίως σκηνοθέτες όπως οι Αλμοδόβαρ (Pedro Almodovar) και Αμενάμπαρ (Alejandro Amenabar), πολλοί ακόμη ισπανοί σκηνοθέτες έχουν να επιδείξουν σημαντικότατες φιλμογραφίες που συνδυάζουν ποιότητα και ψυχαγωγία. Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν οι Ρικάρντο Φράνκο (Ricardo Franco), Ιμανόλ Ουρίμπε (Imanol Uribe), Αλεξ ντε λα Ιγλέσια (Alex de la Iglesia), Ιθιάρ Μπογιαίν (Iciar Bollain), ή Χούλιο Μέντεμ (Julio Medem) που παρουσιάζονται σε αυτό το αφιέρωμα. Νεότεροι σκηνοθέτες όπως οι Ντανιέλ Σάντσεθ Αρέβαλο (Daniel Sanchez Arevalo), Χόρχε Σάντσεθ- Καβεδούθο (Jorge Sanchez-Cabezudo), Χοσέ Κορμπάτσο (Jose Corbacho) και Χουάν Κρουθ (Juan Cruz), συμμετέχουν επίσης στο αφιέρωμα με τις πρώτες μεγάλου μήκους ταινίες τους. Έχουμε συμπεριλάβει επίσης και παλαιότερες ταινίες καταξιωμένων δημιουργών του ισπανικού κινηματογράφου όπως οι Χουάν Αντόνιο Μπαρδέμ (Juan Antonio Bardem), Λουίς Γκαρθία Μπερλάνγκα (Luis Garcia Berlanga), Μπενίτο Περόχο (Benito Perojo) και Μάριο Κάμους (Mario Camus). Ειδική μνεία γίνεται στον κινηματογράφο του Βίκτορ Έριθε (Victor Erice) με το Ο ήλιος της κυδωνιάς (El sol del membrillo, 1992), κορυφαία ταινία στο μεταίχμιο μυθοπλασίας-ντοκιμαντέρ, που θα προβληθεί για πρώτη φορά στην Αθήνα.

Το αφιέρωμα περιλαμβάνει συνολικά 13 ταινίες μεγάλου μήκους, 5 κλασικών και 8 σύγχρονων δημιουργών. Οι περισσότερες ταινίες έχουν τιμηθεί με βραβεία Goya και έχουν προβληθεί και βραβευθεί σε διεθνή φεστιβάλ, οι πέντε από αυτές προβάλλονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ενώ στο αφιέρωμα περιλαμβάνονται και κλασικές ταινίες όπως το Καλωσορίσατε Μίστερ Μάρσαλ και Ο θάνατος ενός ποδηλάτη που έχουν να προβληθούν πολλά χρόνια στις ελληνικές αίθουσες.

Το Πανόραµα του Ισπανικού Κινηµατογράφου ξεκινά χρονικά µ’ ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγµατα του βωβού ισπανικού κινηµατογράφου Το οινοποιείο (La bodega, 1929) του Μπενίτο Περόχο (1894-1974), ενός από τους πατέρες του ισπανικού κινηµατογράφου που πέρα από σκηνοθέτης υπήρξε επίσης ηθοποιός και παραγωγός κι εστίασε στην κινηµατογραφική µεταφορά κλασικών λογοτεχνικών ισπανικών έργων. H βωβή αυτή ταινία του 1929, µια ισπανο-γαλλική συµπαραγωγή, που αποκατέστησε η Ταινιοθήκη της Ισπανίας στη Μαδρίτη (Filmoteca Española) αντανακλά την εκµετάλλευση των φεουδαρχών και του κλήρου, την αθλιότητα και τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Το σενάριο της ταινίας συνυπογράφει ο Βιθέντε Μπλάσκο Ιµπάνιεθ, συγγραφέας του οµότιτλου µυθιστορήµατος.

Επόµενος σταθµός δυο κλασικές ταινίες της δεκαετίας του ’50, και οι δυο θύµατα της φρανκικής λογοκρισίας, το Καλωσορίσατε Μίστερ Μάρσαλ (Bienvenido Mr. Marshall, 1953) του Λουίς Γκαρθία Μπερλάνγκα (1921) και το βραβευµένο στις Κάνες Ο θάνατος ενός ποδηλάτη (Muerte de un ciclista, 1955) του Χουάν Αντόνιο Μπαρδέµ (1922-2002), από δυο σκηνοθέτες που υπήρξαν οι ανανεωτές του µεταπολεµικού ισπανικού κινηµατογράφου.

Το αριστούργηµα του Λουίς Γκαρθία Μπερλάνγκα, που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Κανών το 1953, µια παρωδία της αγροτικής ζωής στη µεταπολεµική Ισπανία, κατάφερε, παρά τη σατιρική κριτική της στον αποκλεισµό της χώρας από το Σχέδιο Μάρσαλ, να λάβει την έγκριση της φρανκικής λογοκρισίας, κοµµένο ωστόσο κατά περίπου 20 λεπτά.

Παρά το χαρακτηρισµό της ως «ιδιαίτερα επικίνδυνης» από τη φρανκική λογοκρισία, η ταινία του Μπαρδέµ (1922-2002), θείου του γνωστού µας ηθοποιού Χαβιέρ Μπαρδέµ, Ο θάνατος ενός ποδηλάτη, έλαβε το Βραβείο της ∆ιεθνούς Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ Κανών το 1955. Σε αντίθεση µε το Καλωσορίσατε Κύριε Μάρσαλ, η ταινία, µε πρωταγωνίστρια την ιταλίδα Lucia Bosé, εµπνέεται από την µπουρζουαζία της Μαδρίτης, για να αποδώσει το κοινωνικό ανάγλυφο της Ισπανίας εκείνη την εποχή µε βαθιά κριτική διάθεση.

Περνώντας στη δεκαετία του ’80 ξεχωρίζει η ταινία Τα αθώα θύµατα (Los santos inocentes, 1984) του Μάριο Κάµους (1935), στη φιλµογραφία του οποίου συµπεριλαµβάνονται κλασικές διασκευές λογοτεχνικών έργων όπως «Το µελίσσι» (La colmena, 1982) του Καµίλο Χοσέ Θέλα ή «Το σπίτι της Μπερνάντα Άλµπα» (La casa de Bernarda Alba, 1987) του Λόρκα. Η ταινία, το σενάριο της οποίας βασίστηκε στο οµότιτλο µυθιστόρηµα του Μιγέλ Ντελίµπες, το οποίο κυκλοφορεί στα ελληνικά µε τον τίτλο ‘Αθώοι Άγιοι’ από τις εκδόσεις Γκοβόστη, αποτέλεσε µία από τις µεγαλύτερες
διεθνείς επιτυχίες του ισπανικού κινηµατογράφου, ενώ απέσπασε την ιδιαίτερη µνεία καθώς και το βραβείο ανδρικού ρόλου για τους δύο πρωταγωνιστές στο Φεστιβάλ Καννών.

Τη δεκαετία του ’90 εκπροσωπούν στο αφιέρωµα αυτό τέσσερις δηµιουργοί: ο εκλεκτός των σινεφίλ Βίκτορ Έριθε (1940) στον οποίο διοργάνωσε αναδροµικό αφιέρωµα το Φεστιβάλ Κινηµατογράφου Θεσσαλονίκης το 2004, ο Βάσκος Ιµανόλ Ουρίµπε (1950), ο πολυβραβευµένος Ρικάρντο Φράνκο (1949-1998), και ο νεότερος Χούλιο Μέντεµ (1958).

Ο ήλιος της κυδωνιάς (El sol del membrillo, 1992), µια σπουδή πάνω στο χρόνο κι ένας στοχασµός πάνω στη σχέση κινηµατογράφου-ζωγραφικής, καταγράφει την προσπάθεια του ζωγράφου Antonio López García να αιχµαλωτίσει το παιχνίδισµα του φωτός πάνω στα φύλλα και τους καρπούς µιας κυδωνιάς, αντιπαραθέτοντας τη δυναµική διαδικασία της εικονοποιίας του κινηµατογράφου µε τη στατική διαδικασία της αποτύπωσης της νεκρής φύσης της ζωγραφικής. Η ταινία απέσπασε το Ειδικό Βραβείο Επιτροπής στο Φεστιβάλ Κανών καθώς και το Χρυσό Βραβείο Hugo στο Φεστιβάλ του Σικάγο.

Ο βάσκος Ιµανόλ Ουρίµπε στις βραβευµένες µε 8 βραβεία Γκόγια και το Χρυσό Κοχύλι στο Φεστιβάλ του Σαν Σεµπαστιάν Μετρηµένες µέρες (Días contados, 1994) περιγράφει µια ερωτική ιστορία µεταξύ δυο περιθωριακών ατόµων, υπό τη σκιά και πάλι της τροµοκρατίας, όπως και στην ταινία- ντεµπούτο του Η δίκη του Μπούργος (El proceso de Burgos) µε θέµα την καταδίκη των µελών της ΕΤΑ και του FRAP λίγο πριν πεθάνει ο Φράνκο. Βασισµένο σε σενάριο της Υπουργού Πολιτισµού της Ισπανίας Άνχελες Γκονθάλεθ-Σίντε το βραβευµένο µε 5 Γκόγια Το καλό αστέρι (La buena estrella, 1997) του πολυσχιδούς σκηνοθέτη, ποιητή και µουσικού Ρικάρντο Φράνκο εστιάζει στην δραµατική ιστορία ενός ερωτικού τριγώνου.

Μια δραµατική ερωτική ιστορία αποτελεί επίσης το κεντρικό θέµα της βραβευµένης µε 2 Γκόγια ταινίας Οι εραστές του αρκτικού κύκλου (Los amantes del círculo polar, 1998) που αγαπήθηκε ιδιαίτερα από το ελληνικό κοινό, όταν βγήκε στις αίθουσες. Ο Χούλιο Μέντεµ, δηµιουργός µε ιδιαίτερη κινηµατογραφική γραφή, διακρίθηκε ήδη από την πρώτη του ταινία Αγελάδες (Vacas, 1992), ενώ το 2003 ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων µε το ντοκιµαντέρ του Το βασκικό ποδόσφαιρο: το δέρµα χτυπάει την πέτρα (La pelota vasca, la piel contra la pierda).

Η νέα γενιά του ισπανικού κινηµατογράφου εκπροσωπείται πέρα από τους Ιµανόλ Ουρίµπε και Χούλιο Μέντεµ, και από τους Ιθιάρ Μπογιαΐν (1967), Άλεξ ντε λα Ιγλέσια (1965), Χοσέ Κορµπάτσο (1965) και Χουάν Κρουθ (1966), Ντανιέλ Σάντσεθ Αρέβαλο (1970), Χόρχε Σάντσεθ-Καβεθούδο (1972).

Η Ιθιάρ Μπογιαΐν που ξεκίνησε την καριέρα της ως ηθοποιός σε ηλικία 15 ετών (έχει παίξει και στο Γη κι ελευθέρια του Κεν Λόουτς) αποτελεί µια από τις σηµαντικότερες γυναίκες ισπανίδες δηµιουργούς. Στην βραβευµένη µε 7 βραβεία Γκόγια και 2 Αργυρά Κοχύλια στο Σαν Σεµπαστιάν ταινία της Μέσα απ’ τα µάτια σου (Te doy mis ojos, 2003) αφηγείται τη ζωή µιας γυναίκας θύµατος της ενδοοικογενειακής βίας.

Ο βάσκος Άλεξ ντε λα Ιγλέσια, πρόεδρος της Ακαδηµίας Ισπανικού Κινηµατογράφου, είναι ένας από τους πιο αξιόλογους σκηνοθέτες του νέου ισπανικού κινηµατογράφου και έχει χαρακτηριστεί ως ο πιο µεταµοντέρνος από τους ισπανούς σκηνοθέτες µετά τον Αλµοδόβαρ, ο οποίος άλλωστε ανέλαβε κατ’ εξαίρεση και την παραγωγή της πρώτης µεγάλου µήκους ταινίας του Acción Mutante.

Το υποψήφιο για 6 βραβεία Γκόγια Λέτειο έγκληµα (Crimen Ferpecto, 2004) – ο προσδιορισµός “Λέτειο” στα ελληνικά ακολουθεί την αντιµετάθεση συλλαβών στον πρωτότυπο ισπανικό τίτλο Ferpecto) –, επιχειρεί την υπέρβαση του κινηµατογραφικού είδους εν γένει. Ξεκινώντας ως θρίλερ, εξελίσσεται σ’ ένα ιδιότυπο µείγµα µαύρου χιούµορ και ωµής βίας, µεγεθύνοντας το γκροτέσκο, την υπερβολή, την παραµόρφωση και το σασπένς και οδηγώντας σε ξέφρενες και ιλαρές καταστάσεις.

Οι Μεζέδες (Tapas, 2005) αποτελούν την πρώτη απόπειρα συνεργασίας µεταξύ του θεατρικού σκηνοθέτη Χοσέ Κορµπάτσο και του σκηνοθέτη και σεναριογράφου Χουάν Κρουθ, η οποία και θα επαναληφθεί το 2008 στην ταινία ∆ειλοί (Cobardes). Στην ταινία που προβάλλεται στο αφιέρωµα, η οποία απέσπασε το βραβείο Γκόγια πρωτοεµφανιζόµενου σκηνοθέτη, διασταυρώνονται οι ιστορίες πέντε ανθρώπων στην εργατική συνοικία µιας µεγαλούπολης.

Τέλος, το αφιέρωµα κλείνει µε τα σκηνοθετικά ντεµπούτα των δυο νεότερων εκπροσώπων της νέας γενιάς των ισπανών κινηµατογραφιστών που προβλήθηκαν µε µεγάλη επιτυχία στις ελληνικές αίθουσες. Τον Ντανιέλ Σάντσεθ Αρέβαλο, σεναριογράφο για την τηλεόραση, που επιστρέφοντας από τους σπουδές του στο πανεπιστήµιο Κολούµπια των Η.Π.Α., απέσπασε 3 βραβεία Γκόγια, µε την πρώτη µεγάλου µήκους ταινία του Σκούροµπλεσχεδόνµαύρο (Azuloscurocasinegro, 2006), µια δραµατική κωµωδία µε επίκεντρο µία παρέα νέων που προσπαθεί να βάλει σε τάξη τις σχέσεις της και τις επιθυµίες της µε φόντο την πολύβουη Μαδρίτη, δοσµένης µέσα από µια δοµηµένη σκηνοθεσία.

Ο δεύτερος είναι ο Χόρχε Σάντσεθ-Καµπεθούδο, η ταινία του οποίου Η νύχτα των ηλιοτροπίων (La noche de los girasoles, 2006), µε κεντρικό θέµα έναν θάνατο που βαραίνει µια φαινοµενικά αθώα κοινωνία σε µια οξυδερκή ιστορία απρόσµενης βίας, αποτελεί ένα υπόδειγµα σκηνοθετικής δεξιοτεχνίας.

ΠΕΜΠΤΗ 18/03
20.00 Λέτειο έγκληµα (Crimen Ferpecto, 2004) 106’
Είσοδος µόνο µε προσκλήσεις

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19/03
20.00 Μεζέδες (Tapas, 2005) 94’
22.00 Καλωσορίσατε Μίστερ Μάρσαλ (Bienvenido Mr. Marshall, 1953) 95’

ΣΑΒΒΑΤΟ 20/03
18.00 Το καλό αστέρι (La buena estrella, 1997) 107’
20.00 Λέτειο έγκληµα (Crimen Ferpecto, 2004) 106’
22.00 Μετρηµένες µέρες (Días contados, 1994) 93’

ΚΥΡΙΑΚΗ 21/03
19.30 Ο ήλιος της κυδωνιάς (El sol del membrillo, 1992) 139’
22.00 Ο θάνατος ενός ποδηλάτη (Μuerte de un ciclista, 1955) 88’

∆ΕΥΤΕΡΑ 22/03
20.00 Σκούροµπλεσχεδόνµαύρο (Azuloscurocasinegro, 2006) 105’
22.00 Μέσα απ’ τα µάτια σου (Te doy mis ojos, 2003) 106’

ΤΡΙΤΗ 23/03
20.00 Τα αθώα θύµατα (Los santos inocentes, 1984) 105’
22.00 Η νύχτα των ηλιοτροπίων (La noche de los girasoles, 2006) 124’

ΤΕΤΑΡΤΗ 24/03
20.00 Το οινοποιείο (La bodega, 1929) 116’
22.00 Οι εραστές του αρκτικού κύκλου (Los amantes del cίrculo polar, 1998) 114’