Ο Ισπανικός Κινηματογράφος τα έχει όλα.
Tα τελευταία χρόνια έχει γίνει παραπάνω από σαφές ότι η βιομηχανία του θεάματος στην Ισπανία ενώ από την μία «χτυπιέται» με αλλεπάλληλους κυβερνητικούς φόρους και μια πολιτική που δυσκολεύει την διάδοση του σύγχρονου πολιτισμού από την άλλη καταφέρνει να βρίσκει τρόπους να ανθίζει, να πετυχαίνει, να επικοινωνεί, να θριαμβεύει. Αυτή είναι σίγουρα η καλύτερη χρόνια για το ισπανικό σινεμά, η χρονιά που κοινό και κριτικοί έρχονται πιο κοντά, η χρονιά που κοινό και δημιουργοί συναντιούνται ουσιαστικά. Η παρουσία των ισπανόφωνων ταινιών στις αίθουσες έφτασε για πρώτη φορά το 25%, ποσοστό που μοιάζει εντυπωσιακό όταν για χρόνια επαγγελματίες του χώρου αναρωτιόντουσαν γιατί δεν πάνε οι Ισπανοί να δουν τις ταινίες τους.
Με την μεγαλύτερη επιτυχία όλων των εποχών να έχει σπάσει ταμεία στην Ισπανία, η ευχάριστη κωμωδία Ocho apellidos vascos του Emilio Martínez-Lázaro (Οκτώ βασκικά επίθετα, στα ελληνικά κυκλοφόρησε το καλοκαίρι με τον τίτλο Έρωτας αλά ισπανικά) έκανε τους Ισπανούς να επιστρέψουν μαζικά στις αίθουσες και να αυτοσαρκαστούν με το κυρίως εσωτερικής κατανάλωσης χιούμορ της ταινίας. 55 εκ. ευρώ έσοδα από τα εισιτήρια και πάνω από 6.5 εκ. θεατές την είχαν ήδη δει σε λιγότερο από δυο μήνες την προηγούμενη άνοιξη και στα φετινά βραβεία Γκόγια έχει 5 υποψηφιότητες -όχι όμως για καλύτερη ταινία, ούτε για σκηνοθέτη- αλλά και… έναν παρουσιαστή. Ο ανδαλουσιανός, «βάσκος» από έρωτα στην ταινία, Dani Rovira έγινε για πρώτη χρονιά ο παρουσιαστής της τελετής των βραβείων Γκόγια και αυτός που έφυγε τελικά με το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου άντρα ηθοποιού ευχαριστώντας την αγαπημένη του «βάσκα» που όχι μόνο ήταν η κοπέλα του στην ταινία αλλά είναι πια και στην πραγματική ζωή. Η ταινία φαινόμενο από πλευράς εισπρακτικής επιτυχίας κέρδισε και τα άλλα δύο βραβεία για τους ηθοποιούς δεύτερων ρόλων που ήταν υποψήφιοι και γενικότερα έπαιξε ρόλο στην αρκετά ανδαλουσιανή ατμόσφαιρα της τελετής.
Αλλά δεν ήταν μόνο αυτή η ταινία μεγάλη εισπρακτική επιτυχία για το 2014 στην Ισπανία. Γιατί εκεί που οι παραγωγοί έλεγαν ότι μεγαλύτερο άνοιγμα απ’ αυτό δεν θα δουν, ήρθε λίγους μήνες αργότερα η ταινία El niño, περιπέτεια του Daniel Monzón, (τον οποίο γνωρίζουμε από το Κελί 211) να ανοίξει εντυπωσιακά το πρώτο σαββατοκύριακο προβολής της αρχές φθινοπώρου. Η ταινία καταπιάνεται με τα προβλήματα του ισπανικού νότου και το πέρασμα στην Αφρική, το λαθρεμπόριο, την μετανάστευση και την ανεργία αλλά το κάνει μέσα από την δράση και την ένταση, την σύγκρουση των χαρακτήρων και τις επιβλητικές και εντυπωσιακά γυρισμένες σκηνές. Υποψήφια για 16 βραβεία Γκόγια, κέρδισε τελικά μόλις τέσσερα, κυρίως τεχνικά, καθώς και τραγουδιού.
Όμως ήταν η ταινία La isla minima, του Alberto Rodríguez (ο αγγλικός της τίτλος θα είναι Marshland) η μεγάλη θριαμβεύτρια, η ταινία με τις περισσότερες υποψηφιότητες, 17 στο σύνολο και αυτή που από την αρχή παρουσιαζόταν σαν το μεγάλο φαβορί. Κατά την διάρκεια της βραδιάς δεν σταμάτησε να συλλέγει τα αγαλματίδια το ένα μετά το άλλο φτάνοντας τελικά τα δέκα, μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας (το βραβείο παρέδωσε η Penelope Cruz), Σκηνοθεσίας, Μοντάζ, Μουσικής και Πρώτου Ανδρικού ρόλου. Η αστυνομική αυτή περιπέτεια διαδραματίζεται την δεκαετία του 80 σε μια εποχή σκοτεινή, αμέσως μετά από την δικτατορία και δεν έχει τίποτα να ζηλέψει σε ένταση, αντιφάσεις και μυστήριο από αντίστοιχες περιπέτειες της άλλης πλευράς του ατλαντικού. Κέρδισε τις εντυπώσεις, τα βραβεία και την σιγουριά ότι ο κινηματογράφος μπορεί να συνδυάσει περιπέτεια και ουσία.
Κι επειδή δεν υπάρχει ισπανόφωνο σινεμά χωρίς Ricardo Darín η ταινία Ιστορίες για αγρίους, Relatos Salvajes του Damián Szifron με συμπαραγωγή του El Deseo, των αδερφών Almodóvar με 9 υποψηφιότητες από τις οποίες κέρδισε τελικά μόνο το βραβείο μόνο για την μία, αυτή της καλύτερης ιμπεροαμερικάνικης ταινίας.
Η πολύ δυνατή ταινία Magical girl, του Carlos Vermut ξεκίνησε με 7 υποψηφιότητες αλλά έφυγε μόνο με το μεγάλο βραβείο της Καλύτερης Γυναίκας Ηθοποιού για την εξαιρετική Barbara Lennie.
Για πρώτη φορά στην ιστορία του ισπανικού κινηματογράφου μια ταινία γυρισμένη εξ’ ολοκλήρου στην βασκική γλώσσα διεκδικούσε το μεγάλο βραβείο Γκόγια για καλύτερη ταινία (καθώς και αυτό για την καλύτερη μουσική) που παρόλο που δεν κέρδισε τελικά έκανε αίσθηση, το Loreak (Λουλούδια) των Jon Garaño, Jose Mari Goenaga, σαν μια λιτή, απέριττη, ιδιαίτερη, εσωτερική ταινία.
Το βραβείο Γκόγια Τιμής για όλη την καριέρα του πήρε ο Antonio Banderas από τα χέρια του αγαπημένου του Pedro Almodóvar και έβγαλε ένα λόγο συγκινητικό κάνοντας ένα flashback στην μέχρι τώρα πορεία του με την παραδοχή ότι μέσα του παραμένει ένα παιδί και πως με πολύ μεγάλη διάθεση θα συνεχίσει από εδώ και πέρα τον δεύτερο γύρο της μεγάλης του καριέρας.
Σε μια τελετή που κράτησε σχεδόν τέσσερις ώρες και είχε και αρκετές παρουσίες πολιτικών (υπουργών, αρχηγών κομμάτων και πρεσβειών από άλλες χώρες) δεν έλειψαν και πάλι τα σχόλια και οι κριτικές για τις πολιτικές που έχει υιοθετήσει η κυβέρνηση και στο θέμα του πολιτισμού και ειδικότερα στην αύξηση του ΦΠΑ για τις κινηματογραφικές αίθουσες. Μάλιστα ο ίδιος ο Almodóvar όταν εμφανίστηκε στην σκηνή για να παραδώσει το βραβείο στον Banderas χαιρέτησε τους φίλους του πολιτισμού τονίζοντας πως αυτός ο χαιρετισμός δεν απευθύνεται στον Υπουργό Πολιτισμού που βρισκόταν μπροστά του στην αίθουσα.
Η μουσική δεν έλειψε από την τελετή επίσης, μιας και από την αρχή ηθοποιοί τραγούδησαν γνωστά τραγούδια από ταινίες, χόρεψαν κλακέτες επί σκηνής, βράβευσαν ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στον μεγάλο κιθαρίστα του φλαμένκο Paco de Lucia που πέθανε πρόσφατα και μέχρι και ο ίδιος ο Miguel Poveda βρέθηκε στην σκηνή και τραγούδησε με τον δικό του πολύ προσωπικό τρόπο κάποια τραγούδια.
Όλη η λίστα με τους νικητές των Βραβείων Goya 2015
Mejor película
- 'El Niño'
- 'La isla mínima'
- 'Loreak (Flores)'
- 'Relatos salvajes'
- 'Magical Girl'
Mejor director
- Daniel Monzón, 'El niño'
- Carlos Vermut, 'Magical Girl'
- Alberto Rodríguez, 'La isla mínima'
- Damián Szifrón, 'Relatos salvajes'
Mejor director novel
- Carlos Marqués-Marcet, '10.000 Km'
- Juanfer Andrés y Esteban Roel, 'Musarañas'
- Francisco Sánchez Varela, 'Paco de Lucía: La búsqueda'
- Beatriz Sanchís, 'Todos están muertos'
Mejor actor protagonista
- Javier Gutiérrez, 'La isla mínima'
- Raúl Arévalo, 'La isla mínima'
- Ricardo Darín, 'Relatos salvajes'
- Luis Bermejo, 'Magical Girl'
Mejor actriz protagonista
- Bárbara Lennie, 'Magical Girl'
- María León, 'Marsella'
- Macarena Gómez, 'Musarañas'
- Elena Anaya, 'Todos están muertos'
Mejor actor de reparto
- Eduard Fernández, 'El niño'
- Antonio de la Torre, 'La isla mínima'
- José Sacristán, 'Magical Girl'
- Karra Elejalde, 'Ocho apellidos vascos'
Mejor actriz de reparto
- Bárbara Lennie, 'El niño'
- Mercedes León, 'La isla mínima'
- Goya Toledo, 'Marsella'
- Carmen Machi, 'Ocho apellidos vascos'
Actor revelación
- David Verdaguer, '10.000 km.'
- Jesús Castro, 'El niño'
- Israel Elejalde, 'Magical Girl'
- Dani Rovira, 'Ocho apellidos vascos'
Actriz revelación
- Natalia Tena, '10.000 km'
- Yolanda Ramos, 'Carmina y amén'
- Nerea Barros, 'La isla mínima'
- Ingrid García Jonsson, 'Hermosa juventud'
Mejor guión original
- Daniel Monzón y Jorge Guerricaechevarría, 'El niño'
- Alberto Rodríguez y Rafael Cobos, 'La isla mínima'
- Carlos Vermut, 'Magical Girl'
- Damián Szifron, 'Relatos salvajes'
Mejor guión adaptado
- Ignacio Vilar y Carlos Asorey, 'A esmorga'
- Pablo Burgués, David Planell y Chema Rodríguez, 'Anochece en la India'
- Javier Fesser, Cristóbal Ruiz y Claro García, 'Mortadelo y Filemón contra Jimmy el cachondo'
- Anna Soler Pont, 'Rastros de sándalo'
Mejor música original
- Roque Baños, 'El niño'
- Julio de la Rosa, 'La isla mínima'
- Pascal Gaigne, 'Loreak (Flores)'
- Gustavo Santaolalla, 'Relatos salvajes'
Mejor dirección de producción
- 'El niño'
- 'La isla mínima'
- 'Relatos salvajes'
- 'Mortadelo y Filemón contra Jimmy el Cachondo'
Mejor montaje
- 'La isla mínima'
- 'El niño'
- 'Paco de Lucía: La búsqueda '
- 'Relatos salvajes'
Mejor diseño de vestuario
- 'Autómata'
- 'El niño'
- 'La isla mínima'
- 'Por un puñado de besos'
Mejor sonido
- 'Autómata'
- 'El niño'
- 'La isla mínima'
- 'Mortadelo y Filemón contra Jimmy el Cachondo'
Mejor película de animación
- 'Dixie y la rebelión zombi'
- 'La Tropa de Trapo en la selva del arcoiris'
- 'Mortadelo y Filemón contra Jimmy el Cachondo'
Mejor película iberoamericana
- 'Kaplan'
- 'Conducta'
- 'Relatos salvajes'
- 'La distancia más larga'
Mejor cortometraje de ficción español
- 'Café para llevar'
- 'Loco con ballesta'
- 'Trato preferente'
- 'Todo un futuro juntos'
- 'Safari'
Mejor cortometraje documental español
- 'El domador de peixos'
- 'El último abrazo'
- 'La máquina de los rusos'
- 'Walls (Si estas paredes hablasen)'
Mejor canción original
- 'El niño'
- 'Haz de tu vida una obra de arte'
- 'Ocho apellidos vascos'
- 'Mortadelo y Filemón contra Jimmy el Cachondo'
Mejor dirección de fotografía
- 'Autómata'
- 'Ocho apellidos vascos'
- 'El niño'
- 'La isla mínima'
Mejor dirección artística
- 'Autómata'
- 'El niño'
- 'La isla mínima'
- 'Mortadelo y Filemón contra Jimmy el Cachondo'
Mejor maquillaje y peluquería
- 'El niño'
- 'La isla mínima'
- 'Musarañas'
- 'Relatos salvajes'
Mejores efectos especiales
- 'El niño'
- 'La isla mínima'
- 'Torrente 5: Operación Eurovegas'
- 'Open Windows'
Mejor película documental
- 'Nacido en Gaza'
- 'Edificio España'
- 'El último adiós de Bette Davis'
- 'Paco de Lucía: La búsqueda'
Mejor película europea
- 'Ida'
- 'La sal de la Tierra'
- 'El abuelo que saltó por la ventana y se largó'
- 'Dios mío, ¿pero qué te hemos hecho?'
Mejor cortometraje de animación española
- 'A life Story'
- 'El señor del abrigo interminable'
- 'Juan y la nube'
- 'Sangre de unicornio'
- 'A Lonely Sun Story'
Οι ταινίες που κέρδισαν σε νούμερα
- 10 Goyas: 'La isla mínima'
- 4 Goyas: 'El Niño'
- 3 Goyas: 'Ocho apellidos vascos'
- 2 Goyas: 'Mortadelo y Filemón contra Jimmy el cachondo'
- 1 Goya: 'Relatos salvajes', 'Magical Girl', '10.000 KM'