Την ταυτότητα του ζωγράφου μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας που «κρύβεται» πίσω από μια εικόνα που βρισκόταν επί χρόνια σε εκκλησία στην ενδοχώρα της Κρήτης αναζητούν οι ειδικοί. Δεν αποκλείεται ο καλλιτέχνης να είναι ο ίδιος ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος.

Μια εκκλησία της Κρήτης «έκρυβε»καλά φυλαγμένο το μυστικό ενός σημαντικού ζωγράφου που παραπέμπει σ’ έναν καλλιτέχνη κοντά στον Γκρέκο και την εποχή πριν αυτός εγκαταλείψει την Κρήτη στα 26 του μόλις χρόνια, για να γνωρίσει την αθανασία στην Ισπανία.

Ένας νέος… Γκρέκο λοιπόν αναδεικνύεται μέσα από το έργο, όπου απεικονίζονται οι μορφές της Αγίας Αικατερίνης και της Παναγίας της Οδηγήτριας που ήταν επί χρόνια στο τέμπλο της εκκλησίας στην ενδοχώρα του νησιού και κανείς επισκέπτης όταν κατά το παρελθόν επισκεπτόταν το ναό, δεν μπορούσε να φανταστεί την καλλιτεχνική του αξία.

Τώρα, οι ειδικοί καλούνται να ρίξουν φως στο μυστήριο γύρω από την ταυτότητα του ζωγράφου, ο οποίος δεν αποκλείεται να είναι και ο ίδιος ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος.

Η εικόνα πλέον αποτελείται από δύο μέρη αφού κάποια στιγμή, ενώ γίνονταν εργασίες στο τέμπλο κόπηκε με αποτέλεσμα οι μορφές των Αγίων να χωριστούν σε δύο κομμάτια. Το κάτω μέρος της εικόνας, όπου πιθανόν υπήρχε και η υπογραφή του καλλιτέχνη, αποκόπηκε προκαλώντας τα ερωτηματικά για την ταυτότητα του ζωγράφου.

Θεωρείται πως όποιος φιλοτέχνησε την εικόνα, ήταν σπουδαίος ζωγράφος, ο οποίος κάτεχε καλά την κρητική τέχνη και την ορθόδοξη τεχνοτροπία ενώ είχε αφομοιώσει τις δυτικές επιρροές.

Κάποια χαρακτηριστικά της εικόνας προβληματίζουν τους ειδικούς, οι οποίοι θεωρούν πως η τεχνική του ζωγράφου της είναι κοντά στην εποχή που ο Γκρέκο παρέμενε ακόμα στην Κρήτη. Η καλλιτεχνική αξία του ζωγράφου της εικόνας συγκρίνεται με εκείνη του Δ. Θεοτοκόπουλου και του Μιχαήλ Δαμασκηνού.

Εν τω μεταξύ, πληροφορίες της «Π» αναφέρουν πως όλες οι εικόνες που βρίσκονται σε εκκλησίες της Κρήτης είναι καταγεγραμμένες και αυτό αποκλείει το ενδεχόμενο η ταυτότητα του καλλιτέχνη να είχε αποσιωπηθεί σκόπιμα.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, της “Π” τα έργα δεν έχουν αποσταλεί ακόμα σε ειδικό εργαστήριο.

Σημειώνεται πως ο Γκρέκο υπέγραφε πάντα τα έργα του με το ελληνικό του όνομα και ως εξής «Δ. Θεοτοκόπουλος, ο Δείξας» ή «Δ. Θεοτοκόπουλος, ο Κρης εποιη», κα.

Αξίζει να αναφερθεί, πως στην πρώιμη δημιουργική περίοδο τού Γκρέκο ανήκουν τα έργα που φιλοτέχνησε στην Κρήτη και στη Βενετία, για πολλά από τα οποία είναι δύσκολο να καθοριστεί αν ολοκληρώθηκε στον Χάνδακα ή στην ιταλική πόλη. Στην Ελλάδα, ανακαλύφθηκε το 1983 στη Σύρο η Κοίμηση της Παναγίας που αποτελεί το πρώτο σωζόμενο έργο του με την υπογραφή του καθώς και η φορητή εικόνα Ο ευαγγελιστής Λουκάς ζωγραφίζοντας την Παναγία (Μουσείο Μπενάκη). Τα παραπάνω έργα αποτελούν σημαντική πηγή πληροφοριών για την τεχνοτροπία του νεαρού Θεοτοκόπουλου. Η τεχνική και το ύφος των εικόνων διαπνέονται από μεταβυζαντινά στοιχεία, χωρίς όμως να απουσιάζουν και πρωτότυπα χαρακτηριστικά, όπως η υποτυπώδης απόδοση της τρίτης διάστασης ή του προοπτικού βάθους και τα έντονα χρώματα. Τα μοτίβα της δυτικής τέχνης είναι περισσότερο εμφανή σε άλλα έργα της ίδιας περιόδου, όπως στην Προσκύνηση των Μάγων (Μουσείο Μπενάκη) και κυρίως στο Τρίπτυχο της Μόντενα (Estense).

Πηγή: Πατρίς