Με προϋπηρεσία στην επιτροπή Στίγκλιτς του ΟΗΕ, ήταν υπουργός Οικονομίας στην κυβέρνηση του Ραφαέλ Κορέα όταν αποφάσισε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα χρέους που «έπνιγε» επί δεκαετίες τη χώρα του

Με σπουδές στις ΗΠΑ, ακαδημαϊκή καριέρα εκεί και στη Γαλλία, προϋπηρεσία στην «επιτροπή Στίγκλιτς» του ΟΗΕ για τη χρηματοπιστωτική κρίση, όπως και στην Κεντρική Τράπεζα του Ισημερινού, της πατρίδας του, ο Πέδρο Πάεζ Πέρεζ έχει βιογραφικό που θα ταίριαζε σε τεχνοκράτη. Ο χαρακτηρισμός αυτός, όμως, δύσκολα και μόνο μερικώς θα μπορούσε να τον περιγράψει.

Επί υπουργίας του Πέδρο Πάεζ σχηματίστηκε και λειτούργησε διεθνής επιτροπή λογιστικού ελέγχου του δημόσιου χρέους, η οποία αποφάνθηκε ότι ένα μεγάλο μέρος του είναι παράνομο.

Αν τεχνοκράτες είναι οι γκρίζοι υπάλληλοι της τρόικας, τότε σίγουρα ο κ. Πάεζ είναι κάτι άλλο. Οικονομολόγος μεν, αλλά σοσιαλιστής, με την έννοια που η λέξη εξακολουθεί να έχει σ' εκείνη τη γωνιά του πλανήτη, η οποία προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της με αξιοπρέπεια - «dignidad», μια λέξη που στους λόγους του ακούγεται συχνά...

Ο κ. Πάεζ ήταν υπουργός Συντονισμού Πολιτικής Οικονομίας το 2007-2008, όταν η εκουαδοριανή κυβέρνηση του Ραφαέλ Κορέα αποφάσισε να αντιμετωπίσει ριζοσπαστικά το πρόβλημα του χρέους που ταλαιπωρούσε επί δεκαετίες τη λατινοαμερικανική χώρα. Ριζοσπαστικά μεν, μελετημένα δε.

Επί υπουργίας του σχηματίστηκε και λειτούργησε διεθνής επιτροπή λογιστικού ελέγχου του δημόσιου χρέους, η οποία απεφάνθη ότι ένα μεγάλο μέρος του είναι παράνομο. Τη διαπίστωση αυτή ακολούθησαν αποφασιστικές ενέργειες, που έφεραν τη σημαντική ελάφρυνση της χώρας απ' το χρέος.

Oικονομικό πείραμα

Ο,τι συμβαίνει στη Λατινική Αμερική είναι κάτι παραπάνω από ένα οικονομικό πείραμα: «Μετά από 30 χρόνια νεοφιλελεύθερων πολιτικών ανασυντίθεται ο παραγωγικός ιστός, οι θεσμοί και τα βασικότερα εργαλεία άσκησης οικονομικής πολιτικής. Οι κοινωνικές εξελίξεις συνίστανται στον μετασχηματισμό των τάξεων και των πολιτικών διαδικασιών εντός τους. Παρ' όλες τις αδυναμίες τους, οι λαοί της Λατινικής Αμερικής διεκδικούν μια επιθυμία μακράς πνοής, την ανακατασκευή της πατρίδας τους.

Η πολυδιάσπαση της ηπείρου πρέπει πια να ξεπεραστεί με μια νέα κοινωνική οργάνωση του χώρου. Η Τράπεζα του Νότου, μια νέου τύπου αναπτυξιακή τράπεζα, το κοινό νόμισμα Sucre και μια εναλλακτική στο ΔΝΤ μπορούν να αποτελέσουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την οικοδόμηση μιας ανάπτυξης που δίνει προτεραιότητα στη ζωή των ανθρώπων».

Για την κατάσταση στην ευρωπαϊκή ακτή του ωκεανού, ο κ. Πάεζ ακούγεται προβληματισμένος. «Είναι εκπληκτικό να βλέπεις πως μετά την αποτυχία των πολιτικών λιτότητας στη Λατινική Αμερική τις τελευταίες τρεις ή τέσσερις δεκαετίες -απ' τις καταραμένες στρατιωτικές δικτατορίες της δεκαετίας του 70- ακολουθείτε στην Ευρώπη τις ίδιες συνταγές, χωρίς κριτικό απολογισμό της εμπειρίας της Λατινικής Αμερικής».

Τώρα, επισημαίνει, είναι καιρός για να μάθουν, Ευρωπαίοι και Λατινοαμερικάνοι πολιτικοί, ο ένας απ' τον άλλο, και να προσπαθήσουν να σκεφτούν λύσεις εκτός «τυφλοσούρτη», οι οποίες «θα υπηρετούν τις προτεραιότητες των κοινωνιών και όχι των χρηματαγορών».

Ισως το να τεθούν εκ νέου οι προτεραιότητες της πολιτικής είναι το πρώτο που πρέπει να γίνει. Διαφορετικά τα πράγματα μπορούν να χειροτερέψουν κι άλλο. Αλλωστε ο κ. Πάεζ θεωρεί ότι «αυτό που εμφανίζεται απλώς ως οικονομική κρίση δημιούργησε επιπλοκές που καταλήγουν σε γεωπολιτική κρίση».

Οσο υπάρχουν τόσο υψηλές κερδοφορίες όσο αυτές που εξασφαλίζουν τα σύνθετα χρηματο-οικονομικά προϊόντα, λέει, τόσο θα ατροφεί η πραγματική παραγωγή, ενώ το να ξεπεραστεί η κρίση θα είναι πολύ δύσκολο υπ' αυτές τις συνθήκες. Παράλληλα, «η δημογραφική δυναμική του παγκόσμιου πληθυσμού και η γεωγραφική πόλωση που εκφράζεται με όρους ελέγχου των πόρων (υδρογονάνθρακες, πρώτες ύλες κ.ά.) τροφοδοτούν σενάρια σύγκρουσης»...

Sucre vs ευρώ
Το κοινό νόμισμα που αφήνει «χώρο» στην πολιτική

Σήμερα ο Πέδρο Πάεζ εκπροσωπεί τον Ισημερινό στην Τράπεζα του Νότου, όπου συντονίζει την προσπάθεια για τη «Νέα Περιφερειακή Οικονομική Αρχιτεκτονική» (ΝΑFR) στη λατινοαμερικανική ήπειρο. H NAFR, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι «απαραίτητη (αλλά όχι επαρκής) συνθήκη για τη δημιουργία ενός εναλλακτικού οικονομικού και κοινωνικού σχηματισμού στην ήπειρο». Σε αντίθεση με ό,τι έχουμε δει να συμβαίνει στην ευρωπαϊκή ενοποιητική προσπάθεια, στη Λ. Αμερική «αντί να περιορίζεται η εθνική κυριαρχία με σκοπό την εγκαθίδρυση μιας υπερεθνικής κυριαρχίας, η υπερεθνική ομπρέλα αποτελεί συνθήκη πραγμάτωσης των εθνικών δυνατοτήτων (…)».

Η κατασκευή του Sucre -ενός «διαφορετικού τύπου κοινού νομίσματος απ' το νεοφιλελεύθερης κατασκευής ευρώ»- μέχρι στιγμής, συνδέει τα μέλη της ALBA: Εκουαδόρ, Βενεζουέλα, Βολιβία, Κούβα, Νικαράγουα και κάποια μικρά νησιά της Καραϊβικής. «Η σύλληψη του Sucre βασίζεται σε μία αμοιβαία ανοιχτή πιστωτική κάρτα μεταξύ των χωρών αυτών, χωρίς τη χρησιμοποίηση δολαρίων. (…).

Σε μακρο-οικονομικό επίπεδο, η μείωση της -τεχνητής- ανάγκης για χρήση του δολαρίου, μειώνει την πίεση στις συναλλαγματικές ισοτιμίες της αγοράς κι ανοίγει δρόμους για αποτελεσματικότερους και ανταγωνιστικότερους όρους και συναλλαγματικές ισοτιμίες. Καθώς δεν χρειάζεται να χρησιμοποιείς το δια-συναλλαγματικό νόμισμα για να χειραγωγείς τις συναλλαγές, έχεις μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας, περισσότερο `χώρο' για πολιτικές στην οικονομική και νομισματική πολιτική».

Η ΝΑFR προωθεί την εντός νέων θεσμών δημιουργία καινούργιων χώρων και διαδρόμων, μέσω των οποίων «θα ανακυκλωθούν τα εγχώρια και περιφερειακά αποθέματα, έτσι ώστε να αναδειχθούν οι παραγωγικές ικανότητες της ηπείρου, δίνοντας προτεραιότητα, για παράδειγμα, στην επάρκεια της τροφής και την ενεργειακή κυριαρχία, τη δημιουργία νέων οικονομικών και μη οικονομικών οργάνων προσαρμοσμένων στις ανάγκες της λαϊκής οικονομίας».

ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΟΥΡΙΔΑΚΗΣ

Πηγή: ethnos.gr