López Jimeno, Amor (2008), «Ισπανικές εκφράσεις από το ιδίωμα της ταυρομαχίας και η μετάφρασή τους στα Ελληνικά». Στις Λεονταρίδη, Ελένη κ.ά. (επιμ.), Πρακτικά του Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου “Η γλώσσα σε έναν κόσμο που αλλάζει”, Τόμος Ι, Αθήνα: Διδασκαλείο Ξένων Γλωσσών Παν/μίου Αθηνών (ISBN: 978-960-8028-49-4), σελ. 321-327.

 

Amor López Jimeno[1]

1.  Εισαγωγή

Πέρα από την άποψή μας σχετικά με ένα θέαμα που –είτε μας αρέσει είτε όχι– βυθίζει τις ρίζες του στη μακρινή αρχαιότητα, με μυθικο-θρησκευτικές αναφορές και το οποίο παραμένει ζωντανό στην Ισπανία, την Λατινική Αμερική, την Προτογαλία και την νότια Γαλλία εδώ και αιώνες, αυτό που είναι αναμφίβολο είναι ότι η ταυρομαχία, με τη λαμπρή τελετή της και τους συμβολισμούς της, και με μια ορολογία δική της, έχει αφήσει τα βαθιά ίχνη της στην ισπανική καθομιλουμένη γλώσσα. Και σαν απόδειξη, το καλύτερο κομπλιμέντο που μπορεί να φωνάζει το πλήθος στην Ισπανία σε κάποιον, έστω και μη ταυρομάχο, είναι "torero, torero".

Είναι ολοφάνερο ότι μερικές εκφράσεις που χρησιμοποιεί στην καθημερινή του ομιλία ο ισπανός ομιλητής –ακόμη και αυτός που δεν έχει την παραμικρή σχέση με τον ονομαζόμενο “εθνικό εορτασμό”– προέρχονται από την αργκό της ταυρομαχίας. Χωρίς αμφιβολία, το να μεταφράσει κανείς αυτές τις εκφράσεις σε οποιαδήποτε ξένη γλώσσα είναι σχεδόν αδύνατο, αφού το σημείο αναφοράς, δηλαδή, το θέαμα-η ταυρομαχία, δεν συναντάται σε άλλους πολιτισμούς. Έπομένως, στα λεξικά δεν θα βρούμε ούτε μία ειδική παράγραφο αφιερωμένη στην ταυρομαχία, όπως περιλαμβάνει ενίοτε το Λεξικό της Ισπανικής Βασιλικής Ακαδημίας (DRAE). Αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα άλυτο πρόβλημα στο μεταφραστή, ο οποίος πρέπει όχι μόνο να ξέρει τέλεια την ισπανική γλώσσα, αλλά και να έχει έστω και μια ελάχιστη γνώση ενός θεάματος, το οποίο για τους αλλοδαπούς είναι γενικά αινιγματικό και μυστηριώδες, ακόμη και άμεσα απεχθές. Γι’ αυτό το λόγο, οι μεταφραστές –και όχι μόνο στα Ελληνικά, βέβαια–, μπορεί να μεταφράζουν αυτές τις εκφράσεις λέξη προς λέξη, χωρίς να έχουν καταλάβει καλά καλά την έννοια τους, τουλάχιστον τη μεταφορική.

2. Η μετάφραση στα Ελληνικά

Αν και όπως ξέρουμε, στην αρχαία Μινωική Κρήτη υπήρχαν θρησκευτικές τελετές με ταύρους, αργότερα αυτά τα θεάματα χάθηκαν, χωρίς να έχει επιζήσει απολύτως τίποτα παρόμοιο στην Ελλάδα. Γι’ αυτό το λόγο, το να μεταφράσουμε κυριολεκτικά αυτές τις εκφράσεις στα Ελληνικά η σε οποιαδήποτε άλλη ξένη γλώσσα δεν βγάζει κανένα νόημα.

Λαμβάνοντας υπόψη το αυξανόμενο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα για την ισπανική γλώσσα και λογοτεχνία, και τις άφθονες μεταφράσεις που δημοσιεύονται κάθε έτος από τα Ισπανικά στα Ελληνικά, θεωρούμε ότι μπορεί να είναι χρήσιμο για τους πολυάριθμους μεταφραστές, μελετητές, φιλόλογους και σπουδαστές των Ισπανικών, να εξηγήσουμε την έννοια αυτών των εκφράσεων και να προσπαθήσουμε να βρούμε μια ελληνική ισοδύναμη έκφραση, που να σημαίνει περίπου το ίδιο πράγμα.

3.  Η ταυρομαχία ως θέαμα

Η «πάλη» καθορίζεται από ένα καθορισμένο τελετουργικό, φορτωμένο με συμβολισμούς. Σε μια κανονική ταυρομαχία (και λέμε κανονική επειδή υπάρχουν και αλλά είδη, π.χ. με άλογα, με δύο ταυρομάχους –mano a mano–, με ένα ταυρομάχο, κτλ.) σκοτώνονται έξι ταύροι, δύο από κάθε ταυρομάχο, με σειρά αρχαιότητας. Αυτοί βγαίνουν στην αρένα σε μια καθορισμένη διάταξη –το λεγόμενο "paseillo"– και παρουσιάζονται στον Πρόεδρο της Αρένας. Αυτός φροντίζει να τηρηθούν οι αυστηροί κανόνες της 'τελετουργίας', κάνοντας σήματα με μαντίλια διαφόρων χρωμάτων, π.χ. άδεια για να αλλάξει "tercio",·για να βγάλουν τον ταύρο αν δεν κάνει για τη μάχη και να βγάλουν άλλον, ή, αν χρειάζεται, προειδοποιεί τον ταυρομάχο. Επίσης, απονέμει τα τρόπαια.

Κάθε ταυρομάχος συνοδεύεται από την ομάδα του, (“cuadrilla”, με τους λεγόμενους subalternos, δηλαδή τους μπαντεριγιέρος –banderilleros– και τον έφιππο –picador).

  

Η συμμετοχή κάθε ταυρομάχου χωρίζεται σε τρία μέρη, επομένως κάθε ένα ονομάζεται “tercio” (= ένα τρίτο 1/3 ).

Στο πρώτο μερος, που λέγεται tercio de varas, συμμετέχουν ο ταυρομάχος και ο έφιππος. Ο ταυρομάχος φοράει ακόμα το καπέλο –montera–, και χρησιμοποιεί το “capote”[2] (= την κάπα), για να κάνει διάφορες φιγούρες ή “pases”[3]:

Από τέτοιες φιγούρες προέρχονται μερικές εκφράσεις, όπως echar un capote, capear el temporal, a mi capote, dar largas, κτλ. (βλ. παρακάτω). Μετά ο "picador" (έφιππος) τρυπά τον ταύρο με μια μακριά vara.

(Επειδή το δέρμα του ζώου είναι πολύ πιο χοντρό από το καρφί, δεν υποφέρει τόσο όσο μπορεί να φαίνεται). Αυτό το κάνει για να του κόψει λίγο την ορμητικότητα, (acometida), με την οποία βγαίνει από το στάβλο. Μετά, βγαίνει ο έφιππος από την αρένα, τελειώνοντας έτσι το πρώτο τρίτο (cambia de tercio) και μπαίνει ο μπαντεριγιέρο. Αυτός μπορεί να είναι ένας κατώτερος από την ομάδα ή ο ίδιος ο ταυρομάχος (όπως εδώ στη φωτογραφία[4]), και στο δεύτερο τρίτο –de banderillas– καρφώνουν στον ταύρο τις μπαντερίγιες:

Το τρίτο μέρος είναι το πιο αποφασιστικό, “η ώρα της αλήθειας”. Ο ταυρομάχος μένει μόνος του με τον ταύρο, και τώρα χρησιμοποιεί ένα πανί πιο μικρό (“muleta”), κόκκινο από τις δυο πλευρές, και κρατά στο άλλο χέρι ένα σπαθί για βοήθεια ώστε να κρατήσει το πανί απλωμένο. Εδώ κάνει άλλες φιγούρες και είναι η ώρα να δείξει την τέχνη και το θάρρος του.

Από τις διάφορες φιγούρες που μπορεί να κάνει ο ταυρομάχος με τη μουλέτα προέρχονται πάρα πολλές εκφράσεις, π.χ. tener mano izquierda, pasar por alto, arrimarse, escurrir el bulto, entrar al trapo κι άλλες.

Στο τέλος, παίρνει άλλο σπαθί (el estoque de matar, του οποίου η μαχαιριά λέγεται συνεπώς “estocada”) για να σκοτώσει το ζώο.

Για να μην υποφέρει το ζώο, ο ταυρομάχος πρέπει να χώσει το σπαθί γρήγορα και βαθιά στην καρδιά του. Το να πετύχεις το ακριβές αυτό σημείο είναι βέβαια, πάρα πολύ δύσκολο και θέλει μεγάλη συγκέντρωση, αφού ο ταύρος –ήδη κουρασμένος και τραυματισμένος– είναι πιο επικίνδυνος τώρα που μυρίζεται τον θάνατο. Για να τον πετύχει στην καρδιά, πρέπει πρώτα να στέκεται ο ταύρος ακίνητος και να χαμηλώσει το κεφαλι (humillar). Γι' αυτό του κουνάνε το πανί χαμηλά μπροστά του. Πολλοί καλοί ταυρομάχοι αποτυγχάνουν όμως εδώ, και χάνουν τα τρόπαια (ένα δεύτερο αυτί για παράδειγμα) λόγω μιας άσχημης estocada.

Κατά τους κανόνες, ο ταυρομάχος έχει μόνο 3 ευκαιρίες. Διαφορετικά, ο Πρόεδρος θα τον προειδοποιήσει (= dar un aviso), κρεμώντας ένα άσπρο μαντήλι στον εξώστη του. Εάν ο ταύρος δεν πεθάνει αμέσως με την estocada, για να μην υποφέρει άλλο, πρέπει να τον σκοτώσουν αμέσως. Τότε ο ταυρομάχος του δίνει μια χαριστική μαχαιριά, με ενα μυτερό και κοντό στιλέτο (puntilla o descabello) ή με ένα ειδικό σπαθί, που έχει ένα σταυρό στην άκρη για να μην μπει μέσα όλη η λάμα.

4. Τρόπαια

Εάν το κοινό μείνει ικανοποιημένο από το θέαμα, κουνώντας άσπρα μαντήλια ζητά από τον Πρόεδρο να βραβεύσει τον ταυρομάχο. Τα τρόπαια είναι διαδοχικά τα εξής: το ένα αυτί του σκοτωμένου ταύρου, τα δύο αυτιά, και –το ανώτατο– τα δύο αυτιά και η ουρά του ταύρου.

Εάν ένας ταυρομάχος βραβεύεται με τουλάχιστον τέσσερα αυτιά, (2 σε κάθε ταύρο) στο τέλος της 'παράστασης' του ανοίγουν τη μεγάλη πύλη (la puerta grande) και τον βγάζουν θριαμβευτικά έξω κουβαλώντας τον στους ώμους (salir a hombros). Εάν ο Πρόεδρος δεν δώσει τρόπαιο πάρα την παράκληση του κοινού, ο ταυρομάχος, για να το ευχαριστήσει, απλά κάνει ένα γύρο στην αρένα, λαμβάνοντας το χειροκρότημα και τα δώρα (συνήθως λουλούδια) του πλήθους.

Σίγουρα θα ήταν ενδιαφέρον να εξηγήσουμε άλλα πολλά σχετικά με την ταυρομαχία, όπως τα διάφορα σύμβολα, την ειδική ορολογία, το ντύσιμο του ταυρομάχου, κ.λπ., αλλά δε διαθέτουμε χώρο. Το ντύσιμο του ταυρομάχου, για παράδειγμα είναι από μόνο του μια ολόκληρη τελετουργία στην οποία χρειάζεται τη βοήθεια των βοηθών του, και η οποία συνήθως πραγματοποιείται σε απόλυτη σιγή, καθώς σε αυτές τις τελευταίες στιγμές εντείνεται το αίσθημα του φόβου. Μάλιστα, παραδοσιακά λαμβάνει χώρα σε ένα ξενοδοχείο –και ας έχει ο ταυρομάχος την οικία του στην ίδια πόλη.

5. Εκφράσεις

Ας δούμε στη συνέχεια μερικές εκφράσεις.

1.   Atarse los machos: Machos λέγονται οι κορδέλες οι οποίες δένονται στο κάτω μέρος του παντελονιού του ταυρομάχου για να το συγκρατούν σταθερά στη θέση του. Όταν οι βοηθοί του ταυρομάχου τού δέσουν τα machos, σημαίνει ότι είναι έτοιμος για τη μάχη. Από εκεί προκύπτει και η σχετική έκφραση, η οποία ουσιαστικά σημαίνει «Ετοιμάζομαι για μια δύσκολη μάχη». Σηκώνω τα μανίκια μου. Ανασκουμπώνομαι.

2.   Apuntillar (ή dar la puntilla): Κυρ.: Αποτελειώνω τον ταύρο. Μετ.: Δίνω το τελειωτικό χτύπημα. Δίνω τη χαριστική βολή.

3.   Arrimarse: Λέγεται για τον θαρραλέο ταυρομάχο, που πλησιάζει πολύ τον ταύρο. Μετ. : Αντιμετωπίζω τα προβλήματα αποφασιστικά. Δεν υποχωρώ, αντιστέκομαι. Λέγεται επίσης για όποιον πλησιάζει τους εξουσιαστές, ή γενικά σε πλησιάζει από συμφέρον.

4.   Buscar la querencia: O ταύρος έχει την τάση να πηγαίνει για προστασία προς ορισμένα μέρη της αρένας –συνήθως στο τοίχο– τα οποία λέγονται querencias. Μετ.: δηλώνει Νοσταλγία επιστροφής οίκαδε.

5.   Cortarse la coleta: Κυρ.: ‘Κόβω την κοτσίδα μου’. Ο ταυρομάχος έχει μια μικρή κοτσίδα, που στις μέρες μας είναι ψεύτικη (ένα είδος περούκας), αλλά παλιά λειτουργούσε σαν προστασία καθώς προστάτευε τον αυχένα του ταυρομάχου σε κάποιο πιθανό πέσιμο. Όταν αφήνει –υποτίθεται για πάντα– το επάγγελμά του, στον τελευταίο του ταύρο, ένας άλλος ταυρομάχος του κόβει συμβολικά στην αρένα την κοτσίδα. Από εκεί μεταφορικά, με την γενική έννοια σημαίνει “τέρμα”: Τα παρατάω. Κόβω κάτι, το κάπνισμα, το φαγητό, το ξενύχτι, παντρεύομαι... (πρβλ. τις εκφράσεις που λέγονται για τους αθλητές, όπως στο μποξ: «κρέμασε τα γάντια του», στο ποδόσφαιρο: «κρέμασε τα παπούτσια του», κτλ.). Χρησιμοποιείται επίσης για τον άνδρα, ή το ζευγάρι που έχει αρκετά παιδιά και δεν θέλει να κάνει άλλα.

6.   Dar la alternativa: Η alternativa είναι, ας πούμε, τα βαφτίσια ενός ταυρομαχου: Τελετή με την οποία ένας βετεράνος, πεπειραμένος ταυρομάχος δίνει συμβολικά τη “muleta” και το σπαθί (ceder los trastos de matar, άλλη έκφραση) σε ένα νέο για να σκοτώσει τον ταύρο (αντί να το κάνει ο ίδιος). Έτσι ο νέος γίνεται Ταυρομάχος (“Matador, torero”), δηλαδή, μπορεί από κει και πέρα να μάχεται με ενήλικους ταύρους (πάνω από 2 ετών) ενώ πριν λεγόταν novillero επειδη αντιμετώπιζε μόνο ταύρους μικρότερους των 2 ετών, οι οποίοι ονομάζονται novillos. Η έκφραση χρησιμοποιείται σε περίπτωση που εναλλάσσονται δύο ή περισσότερα άτομα για να πραγματοποιήσουν κάτι, ή όταν κάποιος δίνει τη θέση του σε κάποιον άλλο. Όχι, δηλαδή, 'δίνω μια εναλλακτική', αλλά Παραχωρώ τη σειρά μου, τη θέση μου σε κάποιον άλλον. Σειρά σου…

7.   Dar la vara: Αναφέρεται στο μέρος της ταυρομαχίας κατά το οποίο ο έφιππος τρυπά τον ταύρο στη ράχη με τη βουκέντρα του. Χρησιμοποιείται ιδιαίτερα για ανθρώπους, για κάποιον που επιμένει ξανά και ξανά και γίνεται φορτικός. Μου έγινε στενός κορσές. Μ’ έπρηξες. Μου είναι φορτικός. Δεν τον αφήνει σε χλωρό κλαρί.

8.   Dar largas a alguien: Larga = Φιγούρα όπου ένας ταυρομάχος βγάζει τον ταύρο κάτω από τον έφιππο με την κάπα απλωμένη και κρατουμένη με μόνο ένα χέρι. Όποιος βαριέται να ζυμώσει, πέντε μέρες κοσκινίζει= αυτός που αποφεύγει την εργασία και προβάλλει συνεχώς δικαιολογίες. Του Αγίου Ποτέ. (Παραπέμπω) Στις ελληνικές καλένδες (δηλαδή ποτέ).

9.   Dar una cambiada: Φιγούρα όπου ο ταυρομάχος, κρατώντας το πανί με ένα μόνο χέρι, γυρίζει το πανί από τη ροζ στην κίτρινη πλευρά τη στιγμή που περνά ο ταύρος από κάτω. Αλλάζω πορεία, μάλιστα απότομα. Αλλάζω γνώμη απότομα, χωρίς να δώσω εξηγήσεις.

10.  Dar una estocada: (Βλ. πάνω φωτογραφία). Μετ.: Μαχαιριά στην καρδιά. Μου έκανες την καρδιά περιβόλι.

11.  Descabellado: από το descabello συνώνυμο με την puntilla (βλ. Πάνω) Μετ.: Κάτι τρελό, μια τρελή ιδέα.

12.  Entrar a matar: Μετ.: Να πραγματοποιήσεις κάτι, δηλαδή, να περάσεις από τα λόγια στην πράξη, να αποφασίσεις (π.χ. με κάποιον που σου αρέσει). Χρησιμοποιείται συνήθως στην άρνηση: “no entra a matar” = δεν τελειώνει, δεν εκτελεί κάτι, το αφήνει ατελείωτο, το αφήνει στα μισά/ στη μέση, ιδιαίτερα για ερωτικά θέματα.

13.  Entrar al trapo: = Το πανί. Κυρ.: Ό,τι κάνει ο ταύρος, που ορμά στο πανί. Μετ.: Όταν απαντάς στις προκλήσεις κάποιου. Τσιμπάω. Πέφτω στην παγίδα.

14.  (Dar un / entrar un) bajonazo: Κυρ.: μαχαιριά πολύ χαμηλά, που δεν σκοτώνει τον ταύρο με την πρώτη. 'Χλαπάτσα', χάλια. Μετ.: Με πιάνει κατάθλιψη. Είμαι πεσμένος. Είμαι «down». Τα βάφω μαύρα.

15.  Estar para el arrastre: Από το ρήμα arrastrar "σέρνω". Πρόκειται για το τελευταίο μέρος της ταυρομαχίας, όταν σέρνουν με δυο μουλάρια τον πεθαμένο ταύρο έξω από την αρένα. Και Estar derrengado. Λέγεται για τον ταύρο που είναι τραυματισμένος στη μέση, στα νεφρά, και κυρίως στα πίσω πόδια. Είμαι πτώμα. Είμαι εξαντλημενος, ψόφιος. Μου βγήκε η γλώσσα. Με τη ψυχή στα δόντια, στο στόμα. Πνέω τα λοίσθια. Σέρνομαι. Είμαι για πέταμα. Είμαι κουρέλι. Είμαι κομμάτια. Λίγα είναι τα ψωμιά μου.

16.  Estar al quite: Πάντοτε, όποτε υπάρχει ένας πιθανός κίνδυνος, σε κάποια απόσταση στο πλευρό του ταυρομάχου βρίσκεται κάποιος για προστασία, έτοιμος να τραβήξει τον ταύρο αλλού με το πανί. Είμαι έτοιμος να τρέξω σε βοήθεια κάποιου. Είμαι στο πλευρό κάποιου. Εγώ είμαι εδώ!

17.  Farolear, tirarse o marcarse un farol: Φιγούρα όπου ο ταυρομάχος γυρίζει το πανί πάνω στο κεφάλι του και ταυτόχρονα στρίβει στον άξονα ώστε να περάσει ο ταύρος και να βγει πίσω από την πλάτη του. Μετ.: Γεγονός ή κάτι που λέγεται το οποίο όμως δε στερείται βάσης. Χρησιμοποιείται επίσης στο πόκερ. Λέω ψέματα, υπερβάλλοντας στο μέγιστο, ελπίζοντας ότι δεν θα με καταλάβουν, όπως στο πόκερ.

18.  Hacer el paseillo: “Paseillo” λέγεται η ‘παρέλαση’ των ταυρομάχων και των βοηθών τους στην αρένα πριν αρχίσει η ταυρομαχία, που είδαμε στην αρχή. Χρησιμοποιήθηκε επίσης στην Ισπανία για ένα πρόσφατο νόμο που υποχρέωνε τους Βοηθούς (Καθηγητές) να πηγαίνουν για ένα χρόνο σε άλλο Πανεπιστήμιο προκειμένου να μονιμοποιηθούν. Σαν έκφραση λέγεται για κάτι που είναι πανεύκολο. Ήλθα, είδα, νίκησα που είπε ο Ιούλιος Καίσαρας. Είναι παιχνιδάκι.

19.  Hacer un desplante: Όταν ο ταυρομάχος, σαν δείγμα θάρρους, στέκεται ακίνητος μπροστά στο κεφάλι του ζώου. Μετ.: Αγένεια, απρέπεια. Αφήνω κάποιον στα κρύα του λουτρού.

20.  Hasta la bola: Κυρ.: ‘Μέχρι τη λαβή (του σπαθιού). Λέγεται για τη μαχαιριά που σκοτώνει τον ταύρο. Ως το τέλος. Έως την καρδιά. Ως το κόκκαλο. Μέχρι τα μπούνια.

21.  Humillar[5]: Λέγεται μεταφορικά για κάποιον που, αν δε χαμηλώσει το κεφάλι του, δεν εκθέτει τις αδυναμίες του, δεν μπορείς να τον σκοτώσεις ή να του κανείς κακό.

22.  La hora de la verdad: Η ώρα της αλήθειας.

23.  La suerte suprema: Κυρ.: ‘Η ανώτατη τύχη’, εννοώντας suerte στην ταυρομαχία όμως όχι την τύχη, αλλά κάθε μέρος της ταυρομαχίας[6]. Αυτή είναι δηλαδή το τελευταίο μέρος, όταν ο ταυρομάχος σκοτώνει τον ταύρο. Μετ.: Κάτι τελείως αποφασιστικό.

24.  Las dos orejas y el rabo: Κάτι εξαιρετικά καλό, κάτι θαυμάσιο, ένα αριστούργημα.  

25.  Me pone banderillas: Μετ.: Μου τη δίνει, δεν τον μπορώ, δεν τον χωνεύω. Με εκνευρίζει. Με φέρνει στο αμήν.Τον σιχαίνομα. Μου γυρίζει τα άντερα.

26.  Meter una puya: Puya είναι η άκρη της βουκέντρας και puyazo ονομάζεται το τραύμα από βουκέντρα. Μετ.: πείραγμα, επίθεση. Μου μπαίνει στη μύτη. Βάζω αλάτι στην πληγή.

27.  Meterse (o que te metan) en un embolao: = embolado, από το ρήμα embolar, κι αυτό από τη bola, –μπαλίτσα–, που βάζουν στα κέρατα του ταύρου στις λαϊκές γιορτές για να μην χτυπήσει κανέναν. (Όχι όμως στις ταυρομαχίες). Μετ.: Βάζω/ φέρνω κάποιον σε δύσκολη θεση.

28.  (torear) Mirando al tendido: Κυρ.: Κοιτάζοντας προς την πλατεία. Μετ.: Κάνω κάτι επικίνδυνο με τα μάτια κλειστά.

29.  Pasar por alto: Περνάω κάτι στο ντούκου. Βάζω στην άκρη, παραλείπω. Π.χ. Se me pasó por alto = ξεχάστηκα.

30.  Pillarle el toro a alguien:Δεν προλαβαίνω. Με πρόλαβε, με πρόφτασε κάποιος κίνδυνος.

31.  Poner ο dar la puntilla: Puntilla ή descabello είναι ενα μυτερό και κοντό στιλέτο με το οποίο σκοτώνουν τον πεσμένο ταύρο μια και καλή για να μην υποφέρει άλλο. Δίνω τη χαριστική βολή. Δίνω το τελειωτικό χτύπημα. Αυτó είναι το τελευταίο. Με αυτό έφτασα στο αμήν.

32.  Ponerse el mundo por montera: Montera = Καπέλο του ταυρομάχου. Ο μήνας έχει εννιά. Δε δίνω δεκάρα. Στα παλιά μου τα παπούτσια. Κάνω ό,τι μου καπνίσει. Κάνω ό,τι μου κατέβει.

33.  ¡Que Dios reparta suerte!: Παραδοσιακή ευχή που λενε οι ταυρομάχοι ο ένας στον άλλο την τελευταία στιγμή, ήδη στην πύλη της αρένας. Κυρ.: Ο Θεός να απονείμει τύχη. Ο Θεός βοηθός!

34.  Saltar la barrera: Κυρ.: Πηδάω πάνω από το φράχτη. Μετ.: Ξεπερνάω τα όρια.

35.  Saltarse a la torera: η έκφραση προέρχεται από την εικόνα που ο ταυρομαχος πηδά πάνω από τη barrera (προστατευτικός φράχτης που χωρίζει την αρένα από τις κερκίδες) όταν χάσει το πανί και τον κυνηγά ο ταύρος. Μετ.: Παραμελώ. Τα φορτώνω στον κόκορα.

36.  Tener un acicate: Acicate = σπιρούνι του έφιππου, το οποίο δεν εχει καρφιά για να μη πληγώσει το άλογο. Μετ.: Έχω ένα κίνητρο.

37.  Ver los toros desde la barrera: Να είσαι παρών σε κάτι χωρίς να κινδυνεύεις. Έξω από το χορό πολλά τραγούδια ξέρω. Μιλάω εκ του ασφαλούς.

38.  Vestirse de luces: Traje de luces (δηλαδή 'φώτων') ονομάζεται το ντύσιμο του ταυρομάχου, επειδή λάμπει λόγω των χρυσών κεντημάτων του. Μετ.: Ντυμένος στην τρίχα.

 

Βιβλιογραφία

DRAE (2001, 22ª ed). Diccionario de la lengua espanola (Real Academia Espanola). Madrid: Espasa Calpe. Διαθέσιμο στο http://buscon.rae.es/draeI