«Σε γενικές γραμμές, το 59% των Ελλήνων θεωρεί ότι η μετανάστευση μάλλον βλάπτει τη χώρα, με το 72% των πολιτών το 2009 και το 63% το 2010 να εκτιμά ότι η πολιτική που ακολούθησε η Ελλάδα στο ζήτημα της μετανάστευσης ήταν μάλλον λιγότερο αυστηρή από όσο θα έπρεπε (Public Issue 2010)». Αυτή είναι η πρώτη πρόταση της τελευταίας παραγράφου ενός αρκετά ενδιαφέροντος ενημερωτικού βιβλίου.
Το θέμα με το οποίο καταπιάνεται ο συγγραφέας στην έρευνά του, αφού «μέρος του βιβλίου στηρίζεται στο περιεχόμενο της διπλωματικής εργασίας που εκπόνησε ο Κωνσταντίνος Καλοφωλιάς στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών του σπουδών στο Τμήμα Διεθνών Ευρωπαϊκών και Οικονομικών Σπουδών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΑΣΟΕΕ)», είναι εντελώς ξεκάθαρο και συγκεκριμένο, από τη στιγμή κιόλας που δεν αναφέρεται στο μεταναστευτικό ζήτημα σε ολόκληρο το χώρο της Μεσογείου, αλλά εστιάζει το ενδιαφέρον του σε τρεις στρατηγικά επιλεγμένες χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η Ελλάδα. Βασικά ο αναγνώστης θα ενημερωθεί για τη νομοθεσία της κάθε χώρας (το βαρετό μέρος), τη στρατηγική και πολιτική που ακολουθεί η κάθε χώρα ξεχωριστά και πώς αντιμετωπίζει το πρόβλημα η καθεμιά (το τρομερά ενδιαφέρον μέρος), ενώ μέσω δημοσιευμένων πινάκων, στατιστικών και δημοσκοπήσεων θα καταφέρει να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Κι εδώ έγκειται το μεγαλύτερο πρόβλημα για εμένα προσωπικά. Το βιβλίο που κρατάω στα χέρια μου δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία στεγνή και κρύα αναμετάδοση πληροφοριών, γεγονότων, νόμων και συμβάντων. Απουσιάζει η κριτική σκέψη, δεν υπάρχει πουθενά η άποψη του συγγραφέα, σε κανένα σημείο των 145 σελίδων δεν υπάρχει κριτική, εμβάθυνση και λίγη παραπάνω ανάλυση. Αντιλαμβάνομαι το γεγονός, πως πρόκειται στην ουσία για μια πανεπιστημιακού επιπέδου εργασία, ωστόσο από τη στιγμή που αυτή εκδίδεται κανονικά ως βιβλίο, οφείλω να είμαι ξεκάθαρος και να εκφράσω την άποψή μου. Θυμίζει σε μεγάλο βαθμό βιβλίο μιας άλλη εποχής! Με τα σημερινά δεδομένα, εύκολα μπορεί να ενημερωθεί ο οποιοσδήποτε με λίγο ψάξιμο στο ίντερνετ για όλες τις πληροφορίες, που επιμελώς είναι η αλήθεια αναφέρονται στο βιβλίο. Αυτό που έχει μεγαλύτερη αξία είναι η εκτίμηση των πληροφοριών αυτών και η κριτική άποψη.
Με σόκαρε ένας από τους πίνακες, που φιγουράρουν στις τελευταίες σελίδες. Σύμφωνα με στατιστικές μετρήσεις λοιπόν, το 1991 ζούσαν στην Ελλάδα περί τους 167.276 αλλοδαπούς, ήτοι 1,63% του εγχώριου πληθυσμού – ένα ποσοστό άκρως φυσιολογικό, για να μην πούμε αρκετά χαμηλό, εφόσον το συγκρίνει κανείς με άλλες ευρωπαϊκές χώρες την εποχή εκείνη (το ποσοστό της Ισπανίας ήτανε 12%, ενώ αντιστοίχως της Ιταλίας 6,5%). Το 2001 λοιπόν, 10 μονάχα χρόνια μετά, το νούμερο αυτό ανήλθε στους 797.713 αλλαδαπούς, ήτοι 7,27% του πληθυσμού της χώρας (ενώ αντίστοιχα τα ποσοστά της Ισπανίας και της Ιταλίας ήτανε 12,2% και 7,2%). Με λίγα λόγια είχαμε μία αύξηση της τάξης του 446% των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία ... και μιλάμε για το 2001 παρακαλώ. Στοιχεία για το 2011 δεν παρατίθενται και είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι εφοόσον αυτά δημοσιοποιηθούν κάποια στιγμή θα σοκάρουν σε κάθε περίπτωση, προκαλώντας πιθανότατα ακόμη και τον τρόμο με το μέγεθος των αριθμών.
Η σύντομη αυτή μελέτη, μέσα από τις πηγές της διεθνούς και της ελληνικής βιβλιογραφίας, δίνει στην αναγνώστη τη δυνατότητα να αντλήσει χρήσιμα συμπεράσματα για τις διαστάσεις του μεταναστευτικού ζητήματος στην περιοχή της Μεσογείου. Η μεταναστευτική πολιτική της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Ελλάδας «μπαίνει στο μικροσκόπιο» μιας εμπεριστατωμένης έρευνας προκειμένου να παρουσιαστεί με σαφήνεια το θεσμικό πλαίσιο με το οποίο οι αποκαλούμενες χώρες του μεσογειακού μοντέλου καλούνται σήμερα να διαχειριστούν μια ιδιαιτέρως σύνθετη πρόκληση. Η ανάλυση των μεθόδων που ακολουθούνται από τις εξεταζόμενες χώρες, τόσο στο πεδίο της ενσωμάτωσης των μεταναστών όσο και του ελέγχου των προς το εσωτερικό τους μεταναστευτικών ροών, αποσκοπεί στο να αναδείξει το βαθμό της αποτελεσματικότητας αυτών, επιδιώκοντας, παράλληλα, να δώσει και μια απάντηση στο τι δέον γενέσθαι.
Ο Κωνσταντίνος Καλοφωλιάς είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στις Διεθνείς Ευρωπαϊκές Οικονομικές Σπουδές του Οικονομικού Παν. Αθηνών (ΑΣΟΕΕ) και πτυχιούχος του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του Παν. Αθηνών (ΕΚΠΑ). Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε ημερήσιες και εβδομαδιαίες εφημερίδες πανελλήνιας κυκλοφορίας.
Μίλτος Λυμπιτσούνης
Πηγή: www.soundmag.gr