Φεστιβάλ κινηματογράφου για τα 100 χρόνια της Μεξικάνικης Επανάστασης

Λεπτομέρειες

Ο κινηματογράφος του Μεξικού έχει μια πληθώρα ταινιών με θέμα τη Μεξικάνικη Επανάσταση. Tο πιο κρίσιμο γεγονός της σύγχρονης ιστορίας του Μεξικού αμέσως αποτέλεσε πλούσιο υλικό για τον κινηματογράφο, καθώς είχε όλα τα απαραίτητα στοιχεία: ήρωες και προδότες, αγώνα για δικαιοσύνη, πάθη, ηθικά διλλήματα, μάχες, συγκινητικές ιστορίες, πολιτική ίντριγκα. Αλλά δεν είναι τόσο απλό. Ο Μεξικάνικος κινηματογράφος προσπάθησε να καταγράψει ένα συνταρακτικό γεγονός, που επηρέασε ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, και να δοξάσει τον αγώνα των απλών ανθρώπων για τη δημοκρατία, η οποία καταπατηθεί άγρια, την ελευθερία τους, καθώς είχαν μετατραπεί σε δούλους μέσα στην ίδια τους τη χώρα, και την ανεξαρτησία τους από ξένες επιρροές, που επέβαλλαν πολιτικά συστήματα και ανάλογους ανθρώπους.

Στο διάστημα της Επανάστασης γίνανε μεγάλες πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές. Ήταν μια πολύ αιματηρή περίοδος, γεμάτη ένοπλες συγκρούσεις, σκληρούς και αμείλικτους γαιοκτήμονες, απίστευτους οικονομικούς θησαυρούς που παρήγαγαν τα τσιφλίκια και εκμεταλλεύονταν οι λίγοι με την προστασία ενός δικτάτορα, και ένα απόλυτα διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα. Από την άλλη, φτωχός κόσμος, μανάδες με γιους, οικογένειες με μικρά παιδιά που δούλευαν όλοι κάτω από το μαστίγιο, περιπλανώμενοι εργάτες χωρίς στο ήλιο μοίρα, άκληροι ιθαγενείς που τους αρπάξανε τη γη με τη βία. Και τέλος, επαναστατικός ενθουσιασμός, ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, λαϊκοί ήρωες, όπως ο Πάντσο Βίλα και ο Εμιλιάνο Ζαπάτα, που δοξάστηκαν σαν θεοί, πολέμησαν σαν τίγρεις και λιοντάρια, ενθουσιάσανε το λαό, λατρευτήκανε, τραγουδηθήκανε, γίνανε ταινίες και παγκόσμια αγωνιστικά σύμβολα…

Ο ίδιος ο Μεξικάνικος λαός, από την αρχή της επανάστασης προσπάθησε να καταγράψει την πορεία του Πάντσο Βίλα και των ανταρτών του με ντοκιμαντέρ αλλά και με ταινίες μυθοπλασίας, αφιερωμένες στους αγώνες του και την προσωπικότητά του, του ίδιου και του Ζαπάτα. Από τη δεκαετία του ’30 κιόλας, λίγα χρόνια μετά τη λήξη της Επανάστασης, γυρίστηκαν μεξικάνικες ταινίες με θέμα κυρίως αυτούς τους δύο ήρωες.

Οι πιο σημαντικοί σκηνοθέτες που έχουν ασχοληθεί με το θέμα της Επανάστασης είναι οι Fernando de Fuentes, Ismael Rodriguez, Marcela Fernandez Violante, Emilio Fernandez, Edmundo και Félix Padilla, Alberto Isaac, Gonzalo Martínez Ortega, Paul Leduc, Raul Kamffer, Jose Bolanos, Matilde Landeta, Francesco Taboada Tabone, Raymundo Geyzer. Παράλληλα, υπήρχαν και κάποιοι διάσημοι σταρ του Μεξικού, που συμμετείχαν σε αυτές τις ταινίες, ενσαρκώνοντας με πάθος και πειστικότητα χαρακτήρες από τις ιστορίες αυτές, αλλά και τους δύο ήρωες της Μεξικάνικης Επανάστασης. Οι Alfredo del Diestro, Pedro Armendariz, Alma Rosa Aquirre, Maria Felix, Dolores Del Rio, Fernando Fernandez, Columba Domínguez, Indio Fernández, Pedro Infante, και Silvia Pinal είναι τα κυριότερα αστέρια.

Τη δεκαετία του ’30 ξεκινά και αυτό που λέμε «χρυσή εποχή» του Μεξικάνικου κινηματογράφου. Η ταινία με την οποία θεωρείται ότι ξεκινά είναι το VAMONOS CON PANCHO VILLA! (1935), του Fernando de Fuentes, που μέχρι και σήμερα θεωρείται η καλύτερη ταινία του μεξικάνικου σινεμά. Ο Fuentes, ένας πολύ σημαντικός δημιουργός, πριν ξεκινήσει να σκηνοθετεί, είχε εργαστεί και στο Χόλυγουντ ως ηθοποιός και η γνωριμία του με τον ΣΕΡΓΚΕΙ ΑΪΖΕΝΤΑΙΝ, που βρισκόταν εκεί την ίδια εποχή, είχε σημαντική επίδραση πάνω του και στο έργο του. Μέσα από την κινηματογραφική του τριλογία EL PRISIONERO 13, EL COMPADRE MENDOZA, και VAMONOS CON PANCHO VILLA, περιέγραψε τον πόλεμο με μια αιχμηρή, κριτική ματιά και ανέδειξε τη δραματική ένταση των γεγονότων, με έναν τρόπο που τον έκαναν κλασικό. Η ανθρώπινη, σπαρακτική ιστορία του EL PRISIONERO 13, για τον αγώνα ενός καθεστωτικού πατέρα να σώσει τον επαναστάτη γιο του, ο «συμπατριώτης» MENDOZA, ο κοινός άνθρωπος που θέλει να τα έχει καλά με όλες τις πλευρές για να επιβιώσει, αλλά αναγκάζεται τελικά να πάρει θέση, και οι αγρότες του VAMONOS CON PANCHO VILLA, που αποφασίζουν να αφήσουν τα σπίτια τους για να ακολουθήσουν τον Πάντσο Βίλα στον δύσκολο και μοιραίο αγώνα του, είναι οι τρεις ιστορίες που καθιέρωσαν τον Fuentes ως έναν από τους καλύτερους Μεξικανούς σκηνοθέτες.

Ένας άλλος σημαντικός δημιουργός που γύρισε ταινίες με θέμα την Επανάσταση, ήταν ο Ismael Rodríguez, ο οποίος ήταν σκηνοθέτης μεγάλων Μεξικανών αστεριών, όπως Pedro Infante, Dolores del Río και María Félix. Ο Rodríguez ασχολήθηκε και με γυναικείους χαρακτήρες, καθώς μεγάλο ρόλο στην επανάσταση έπαιξαν και γυναίκες, και πιο ρομαντικές ιστορίες και μελοδράματα, που βρήκαν μεγάλη απήχηση στο κινηματογραφικό κοινό. Μερικές από τις μεγάλες του επιτυχίες ήταν PANCHO VILLA Y LA VALENTINA (1960), LAS MUJERES DE MI GENERAL (1951) και LA CUCARACHA (1959), στο οποίο συμπρωταγωνιστούσαν δύο μεγάλες Μεξικάνες σταρ, η María Félix και η Dolores del Rio. Επίσης τα CUANDO VIVA VILLA…ES LA MUERTE (1960), ASI ERA PANCHO VILLA (1957), με τον Pedro Armendáriz σταθερά στο ρόλο του Πάντσο Βίλα.

Και σε όλη τη δεκαετία του ’60 ο θρύλος της Μεξικάνικης Επανάστασης εξακολουθούσε να εμπνέει -ως φόντο κυρίως τώρα- πολλές ταινίες, όπως LA BANDIDA, LA VALENTINA και JUANA GALLO, όπου πρωταγωνιστούσε η María Félix, άλλες δραματικές και άλλες με πιο κωμική διάθεση. Ενώ αίσθηση προκάλεσε και η σπαραχτική «στρατιωτίνα» LA SOLDADERA (1967) του Jose Bolanos.

Η δεκαετία του ’70 όμως υπήρξε πιο «ώριμη» στο θέμα της Επανάστασης στον μεξικάνικο κινηματογράφο, καθώς είχε υπάρξει πια μεγάλη απόσταση χρόνου, και δημιούργησε μια πιο κριτική ματιά και καλύτερη ανασκόπηση των τότε συγκλονιστικών γεγονότων. Οι ταινίες LA GENERALA (1971) Juan Ibanez, ΤΟ ΑΚΑΤΑΒΛΗΤΟ ΜΕΞΙΚΟ (Reed, México insurgente, 1973) του Paul Leduc CUARTELAZO (1977) του Alberto Isaac, EL PRINCIPIO (1973) του Gonzalo Martínez Ortega, SANGRE DERRAMADA (1975) του Rafael Portillo, CANANEA (1976) της Marcela Fernandez Violante και LA CASTA DIVINA (1977) του Julián Pastor ρίχνουν τώρα μια πιο ρεαλιστική, ιστορική και πολιτική ματιά στα γεγονότα της Επανάστασης, προσπαθώντας να στοχαστούν πάνω τα τραύματα του πολέμου και την ουσία του αγώνα.

Από τη δεκαετία του ΄80 και έπειτα, η Μεξικάνικη Επανάσταση συνέχισε να απεικονίζεται τόσο με ταινίες μυθοπλασίας όσο και με έναν αυξανόμενο ρυθμό ντοκιμαντέρ. Στα σημερινά χρόνια, εποχή κρίσεων και δυσκολιών, οι βιογραφίες και προσωπογραφίες του Ζαπάτα και του Βίλα ήρθαν στο προσκήνιο ακόμα πιο έντονα, μέσα από ντοκιμαντέρ που παρουσιάζουν τα θαυμαστά κατορθώματα των δύο ηγετών και αποτελούν έμπνευση για νέους ανθρώπους και νέους αγώνες. Παράλληλα, πολλά ντοκιμαντέρ, καταγράφουν ανθρώπινες μαρτυρίες και ανθρώπους που θυμούνται ιστορίες από γονείς και παππούδες ενώ συμπεριλαμβάνουν και νέα στοιχεία για την Επανάσταση. Ταινίες όπως ORA SI TENEMOS QUE GANAR (1981) του Raúl Kamffer και ντοκιμαντέρ όπως LOS ULTIMOS ZAPATISTAS: HEROES OLVIDADOS (2001) και PANCHO VILLA, LA REVOLUCION NO HA TERMINADO του Francesco Taboada Tabone, EL ROSTRO OCULTO DE VILLA (2004) του Roberto Bolado και THE SHOES OF EMILIANO DE ZAPATA (2001) του Luciano Larobina, βοηθούν ώστε το πνεύμα της Μεξικάνικης Επανάστασης να επιζεί με ζωντάνια μέσα από τον κινηματογράφο του Μεξικού.

Αθήνα 18-24 Νοεμβρίου στο Ίδρυμα Κακογιάννη (Πειραιώς 206, Τηλ.: 210 341 8550) και στον κινηματογράφο Φίλιπ (Θάσου 11 Πλ. Αμερικής, 210 8612476).

Αναλυτικό πρόγραμμα προβολής των ταινιών μπορείτε να βρείτε παρακάτω.

Επίσης στο τέλος του άρθρου μπορείτε να διαβάσετε και σύντομες περιγραφές των ταινιών που θα προβληθούν.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ
ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ 2 ΤΑΙΝΙΕΣ. ΕΝΙΑΙΟ ΕΙΣΗΤΗΡΙΟ 5.00 ΕΥΡΩ

ΠΕΜΠΤΗ 18/11/2010
20:00 ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ
Θα χαιρετήσουν : ο επιτετραμμένος της Μεξικανικης Πρεσβείας, κος Buenrostrο,
και ο κος Μιχάλης Κακογιάννης
21:00 Vamonos con Pancho Villa! / Let's Go with Pancho
Villa Fernando de Fuentes, (1936), 92’
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19/11/2010
20:00 ElcompadreMendoza / GodfatherMendoza
FernandodeFuentes - JuanBustilloOro, (1934), 85’
22:00 Los ultimos zapatistas, heroes olvidados
The Last Zapatistas, Forgotten Heroes
FrancescoTaboadaTabone, (2002), ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ, 70’
ΣΑΒΒΑΤΟ 20/11/2010
20:00 Viva Zapata! - Elia Kazan, (1952), 113’
22:00 Companeros - Sergio Corbucci, (1970), 118’
ΚΥΡΙΑΚΗ 21/11/2010
20:00 ΤοακατάβλητοΜεξικό / Reed: Mexico insurgente - Paul Leduc, (1973), 124’
22:30 Mexico: La Revolucion Congelada / Mexico: The Frozen Revolution
Raymundo Geyzer, (1973), ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ, 65’
ΔΕΥΤΕΡΑ 22/11/2010
20:00 El Prisionero 13 / Prisoner 13 - Fernando de Fuentes, (1933), 76’
21:30 Pancho Villa / Villa Rides - Buzz Kulik, (1968), 125’
ΤΡΙΤΗ 23/11/2010
20:00 Que Viva Mexico! - Sergei M. Eisenstein, (1979), 90’
22:00 Pancho Villa Y La Valentina / Pancho Villa And Valentina
Ismael Rodriguez, (1960), 87’
ΤΕΤΑΡΤΗ 24/11/2010
20:00 Pancho Villa, La Revolucion No Ha Terminado
Pancho Villa, The Revolution Is Not Over
Francesco Taboada Tabone, (2006),ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ, 90’
22:00 La soldadera / The Female Soldier - Jose Bolanos (1966), 88’

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ
ΚΙΝ/ΦΟΣ ΦΙΛΙΠ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΟΛΕΣ ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ ΜΕ ΕΝΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ

ΠΕΜΠΤΗ 18/11/2010
18:00 Companeros - Sergio Corbucci, (1970), 118’
20:15 El compadre Mendoza / Godfather Mendoza
Fernando de Fuentes - Juan Bustillo Oro, (1934), 85’
21:45 Mexico: La Revolucion Congelada / Mexico: The Frozen Revolution
Raymundo Geyzer, (1973), ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ, 65’
23:00 La soldadera / The Female Soldier - Jose Bolanos (1966), 88’
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19/11/2010
18:00 Vamonos con Pancho Villa/Let’s go with Pancho Villa
Fernando de Fuentes, (1936), 92’
20:00 Los ultimos zapatistas, heroes olvidados
The Last Zapatistas, Forgotten Heroes
Francesco Taboada Tabone, (2002), ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ, 70’
21:20 Pancho Villa Y La Valentina / Pancho Villa And Valentina
Ismael Rodriguez, (1960), 87’
23:00 Pancho Villa / Villa Rides - Buzz Kulik, (1968), 125’
ΣΑΒΒΑΤΟ 20/11/2010
18:00 El Prisionero 13 / Prisoner 13 - Fernando de Fuentes, (1933), 76’
19:30 Que Viva Mexico! - Sergei M. Eisenstein, (1979), 90’
21:15 Mexican Fantasy - Oleg Kovalov, (1998), 100’
23:00 La cucaracha - Ismael Rodríguez, (1959), 97’
ΚΥΡΙΑΚΗ 21/11/2010
18:00 Asi era Pancho Villa/This Was Pancho Villa - Ismael Rodríguez (1957), 90’
19:45 Viva Zapata! - Elia Kazan, (1952), 113’
21:45 Pancho Villa, La Revolucion No Ha Terminado
Pancho Villa, The Revolution Is Not Over
Francesco Taboada Tabone, (2006),ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ, 90’
23:00 Pancho Villa Y La Valentina / Pancho Villa And Valentina
Ismael Rodriguez, (1960), 87’
ΔΕΥΤΕΡΑ 22/11/2010
18:00 Enamorada - EmilioFernández, (1946), 99’
20:00 ΤοακατάβλητοΜεξικό / Reed: Mexico insurgente - Paul Leduc, (1973), 124’
22:30 Ora si, tenemos que ganar/Pray we have to win
Raúl Kamffer, (1981), 90’
ΤΡΙΤΗ 23/11/2010
18:00 La Generala - Juan Ibanez, (1971), 100’
20:00 El principio - Gonzalo Martínez Ortega, (1972), 135’
22 :30 Cuartelazo - Alberto Isaac, (1977), 117’
ΤΕΤΑΡΤΗ 24/11/2010
18:00 Mexico: La Revolucion Congelada / Mexico: The Frozen Revolution
Raymundo Geyzer, (1973), ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ, 65’
19:30 Cananea - Marcela Fernandez Violante, (1976), 123’
22 :00 La casta divina - Julián Pasto, (1977), 120’

Περιγραφές ταινιών

Vamonos Con Pancho Villa
Let’s Go With Pancho Villa (1936)
Μεξικό/92min/Ασπρόμαυρο
Σκηνοθεσία: Fernando de Fuentes
Σενάριο: Fernando de Fuentes, Rafael F. Muñoz, Xavier Villaurrutia
Πρωταγωνιστούν: Domingo Soler, Antonio R. Frausto, Ramón Vallarino
Μουσική: Silvestre Revueltas
Φωτογραφία: Jack Draper, Gabriel Figueroa
Η επική ιστορία μιας ομάδας 6 γενναίων χωρικών που ακολουθούν τον Πάντσο Βίλα στις μάχες του. Ενώ η Μεξικάνικη Επανάσταση έρχεται, τα ¨Έξι λιοντάρια του Σαν Πάμπλο¨ ταξιδεύουν στο Μεξικό με στόχο να δώσουν ένα τέλος στα βάσανα των Μεξικανών, βοηθώντας στον αγώνα τους ενάντια στο Καθεστώς. Μετά από αρκετές μάχες συνεχίζουν μόνο δύο από τους 6 άντρες. Τρίτο μέρος της τριλογίας του Fuentes για τη Μεξικάνικη Επανάσταση, που θεωρείται μια από τις καλύτερες ταινίες του μεξικάνικου σινεμά. Βασισμένο σε μυθιστόρημα του Rafael M. Munoz, που έζησε από πρώτο χέρι την επανάσταση και εμφανίζεται στην ταινία, το Vámonos con Pancho Villa!επιβεβαιώνει τον χαρακτηρισμό “Μεξικανός John Ford” που αποδόθηκε στον Fuentes. Μετά από αρκετές εμπορικές επιτυχίες ο σκηνοθέτης έχει πλέον την ευχέρεια να κάνει μια ταινία με μεγάλο budget, το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα την άψογη αναπαράσταση της ζωής κατά την διάρκεια της Επανάστασης, με άριστα χορογραφημένες μάχες και προσοχή στην ιστορική ακρίβεια. Η πρόθεση του Fuentes για απόλυτο ρεαλισμό συμπληρώνεται από την υπέροχη φωτογραφία του θρυλικού Gabriel Figueroa. Η ερμηνεία του μεγάλου ηθοποιού Domingo Soler στον ρόλο του Pancho Villa, δίνει την ανθρώπινη πλευρά των ηγετών της Επανάστασης καταργεί τους μύθους.
El Compadre Mendoza
Godfather Mendoza (1934)
Μεξικό/85min/Ασπρόμαυρο
Σκηνοθεσία: Fernando de Fuentes
Σενάριο: Juan Bustillo Oro
Πρωταγωνιστούν: Alfredo del Diestro, Carmen Guerrero, Antonio R. Frausto.
Μουσική: Manuel Castro Padilla
Φωτογραφία: Ross Fisher
Η Μεξικάνικη Επανάσταση έχει ξεκινήσει. Ένας πλούσιος γαιοκτήμονας, ο Μεντόζα, θέλει να κρατήσει ουδέτερη στάση ανάμεσα στους κυβερνητικούς και τους επαναστάτες και προσπαθεί να τα έχει καλά και με τις δύο πλευρές. Μέχρι που μια μεγάλη προδοσία θα τον κάνει να διαλέξει πλευρά… Δεύτερο μέρος της τριλογίας του Fuentes και μια από τις πιο κλασικές μεξικάνικες ταινίες όλων των εποχών. Τόσο από καλλιτεχνικής όσο και από τεχνικής άποψης θεωρείται η πιο άρτια ταινία του, που μεταξύ άλλων έχει να αναδείξει και την ιστορική ερμηνεία του Χιλιανού πρωταγωνιστή Alfredo del Diestro. Ο Fuentes, χρησιμοποιεί το δράμα για να σχολιάσει την επιρροή της επανάστασης στην αστική τάξη του Μεξικού και να αποδώσει την ιστορία της με τον πιο πιστό τρόπο.
Los Ultimos Zapatistas: Heroes Olvidados
The Last Zapatistas: Forgotten Heroes (2002)
Μεξικό/70min/Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Francesco Taboada Tabone
Σενάριο: Sarah Perrig
Φωτογραφία: Manuel Peñafiel
Μουσική: Angel Mosqueda
Ο Μεξικάνος σκηνοθέτης κάνει μια ενδελεχή έρευνα για την Μεξικάνικη Επανάσταση και τους τελευταίους συναγωνιστές του Emiliano Zapata. Το ντοκιμαντέρ βασίζεται στην ανατριχιαστική μαρτυρία όσων πάλεψαν δίπλα στον θρυλικό στρατηγό Zapata το 1910, σχεδόν 100 χρόνια. Αυτοί οι ήρωες της Επανάστασης αποκαλύπτουν μια αλήθεια που δεν μπόρεσε ποτέ να καταγραφεί σε κανένα ιστορικό βιβλίο. Μιλούν για την προδοσία της Επανάστασης από τις επόμενες κυβερνήσεις, τον σημερινό νεοφιλελευθερισμό που κυριαρχεί στην χώρα τους, την οικολογική καταστροφή και όλα όσα απειλούν τα ιδεώδη για τα οποία αγωνίστηκαν.
Βραβεία: Υποψηφιότητα για το Ασημένιο Ariel στα Μεξικάνικα Κινηματογραφικά Βραβεία, 2003.
Viva Zapata! (1952)
Η.Π.Α./113min/Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Elia Kazan
Σενάριο: John Steinbeck
Πρωταγωνιστούν: Marlon Brando, Anthony Quinn
Μουσική: Alex North
Φωτογραφία: Joseph MacDonald
Η βιογραφία του θρυλικού Emiliano Zapata, ηγέτη της Μεξικάνικης Επανάστασης ενάντια στη δικτατορία Ντίαζ, στις αρχές του 20ου αιώνα. Το 1909 ο Emiliano Zapata, γιος καλής οικογενείας αλλά πλέον απένταρος ταξιδεύει στο Μεξικό από την επαρχία για να εκφράσει την αγανάκτησή και την εναντίωση του στον Πρόεδρο Diaz, τον οποίο θεωρεί υπεύθυνο για την άσχημη οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του. Η αντίδρασή του τον θέτει σε κίνδυνο και όταν αυθόρμητα σώζει έναν αιχμάλωτο του στρατού γίνεται καταζητούμενος από το καθεστώς. Υπό την επιρροή ενός διανοούμενο, του Fernando, υποστηρίζει τον εξόριστο και εχθρό του καθεστώτος Don Francisco Madero και γίνεται ηγέτης των δυνάμεών του στο Νότο. Όταν ο Diaz φεύγει και ο Madero παίρνει την θέση του, αποδεικνύεται η ανικανότητα και αυτού του προέδρου, που είναι υποχείριο του στρατού. Ο Emiliano Zapata επιστρέφει στα όπλα και μετά την νίκη αναλαμβάνει την ευθύνη της χώρας. Στην ταινία κυριαρχεί η φιγούρα του Marlon Brando καθώς και η ερμηνεία του Anthony Quinn, που τιμήθηκε με Όσκαρ. Μια διάσημη χολιγουντιανή ταινία με θέμα την Μεξικάνικη επανάσταση, που άφησε ιστορία και διακρίθηκε σε Αμερική και Ευρώπη. Το σενάριο έγραψε ο διάσημος σεναριογράφος του Χόλυγουντ Τζον Στάιμπεκ.
Βραβεία:
Όσκαρ Καλύτερου Β’ Ανδρικού Ρόλου, 1953
Υποψηφιότητα για Όσκαρ Καλύτερου Ανδρικού Ρόλου, Art Direction, Μουσική και Σεναρίου, 1953
Βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού Φεστιβάλ Κάννών, 1952
BAFTA Καλύτερου Ξένου Ηθοποιού, 1953
Υποψηφιότητα για BAFTA Καλύτερης Ταινίας, 1952
Υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Β΄ Γυναικείου Ρόλου, 1953
Companeros (1970)
Ιταλία/118min/Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Sergio Corbucci
Σενάριο: Sergio Corbucci, Massimo De Rita, Fritz Ebert, José Frade, Arduino Maiuri
Πρωταγωνιστούν: Franco Nero, Tomas Milian, Jack Palance, Fernando Rey
Μουσική: Ennio Morricone
Φωτογραφία: Alejandro Ulloa
Ένα από τα πιο διάσημα spaghetti western όλων των εποχών με την μουσική επένδυση του Ennio Morricone. Παιχνίδια εξουσίας και μάχες με θανατηφόρα όπλα στην πόλη του San Bernardino τα χρόνια της Μεξικάνικης επανάστασης. Ο Αμερικανός Yolaf Peterson διακινεί όπλα, τα οποία επιδιώκει να πουλήσει στον επαναστάτη Mongo. Ένα μεγάλο ποσό, που μπορούσε να σώσει τον Mongo, είναι καλά κλειδωμένο σε χρηματοκιβώτιο της πόλης και τον κωδικό γνωρίζει μόνο ο ειρηνιστής καθηγητής Xantos, που κρατείται από τους Αμερικάνους. O Yolaf συμφωνεί να ελευθερώσει τον Xantos αλλά ένας πρώην συνεργάτης του έχει άλλες ιδέες. Η ταινία θυμίζει το σινεμά του Sergio Leone και είναι για πολλούς η καλύτερη ταινία του Corbucci.
Το Ακατάβλητο Μεξικό
Reed, México insurgente (1973)
Μεξικό/124min/Ασπρόμαυρο, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Paul Leduc
Σενάριο: Emilio Carballido, Carlos Castañón, Paul Leduc, John Reed, Juan Tovar
Πρωταγωνιστούν: Claudio Obregón, Juan Ángel Martínez, Heraclio Zepeda
Φωτογραφία: Alexis Grivas
Τα γεγονότα της Μεξικάνικης Επανάστασης, όπως καταγράφηκαν από τον αμερικανό σοσιαλιστή δημοσιογράφο Τζον Ρηντ, που έζησε μαζί με τους επαναστάτες για τέσσερις μήνες…Ο Ρηντ διέσχισε τα σύνορα Η.Π.Α.- Μεξικού με σκοπό να καλύψει δημοσιογραφικά την Επανάσταση και σε αυτό τα ταξίδι κινδύνευσε πολλές φορές η ζωή του. Πήρε συνεντεύξεις από κορυφαίους επαναστάτες και ακολούθησε τον στρατό του Villa. Ο Leduc υποστήριξε πως θέμα της ταινίας δεν είναι η ίδια η Επανάσταση αλλά η στάση των διανοούμενων της εποχής απέναντί της, στην συγκεκριμένη περίπτωση ο ίδιος ο Ρηντ.
Η ταινία είναι βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Ρηντ από το ταξίδι του στο Μεξικό το 1913 και θεωρείται ουσιαστικά, η πρώτη ταινία του Νέου Μεξικάνικου Σινεμά για την Επανάσταση. Χρηματοδοτημένη αποκλειστικά από μεξικάνικους πόρους, με τεχνικές ντοκιμαντέρ, σποραδικούς διαλόγους, αποχρώσεις σέπια και πιο συγκρατημένη αισθητική από παρόμοιες προσπάθειες του παρελθόντος η ταινία του Leduc έγινε σύμβολο της αναγέννησης του μεξικάνικου σινεμά της γενιάς του και πλησίασε πολύ σε αυτό που αποκαλούμε σήμερα μεταμοντέρνο. Η ταινία έγινε με την συμπαράσταση του Έλληνα διευθυντή φωτογραφίας Αλέξη Γρίβα και γυρίστηκε μέσα σε τρεις μήνες στα 16 mm και με σύγχρονο ήχο, κάτι που γινόταν για πρώτη φορά στο Μεξικό.
Η επίδρασή της στον μεξικάνικο κινηματογράφο ήταν καθοριστική, ενώ ένας μεξικάνος δημοσιογράφος υποστήριξε τότε πως “Αν η ταινία βρει την υποστήριξη που της αξίζει κι αν οι γραφειοκρατικές στενές αντιλήψεις δεν εμποδίσουν την ελεύθερη διανομή της τότε δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία πως αυτό το τόσο σπάνιο αριστούργημα θα καθιερώσει την κινηματογραφία μας διεθνώς.”
Βραβεία: Χρυσό Ariel στα Μεξικάνικα Κινηματογραφικά Βραβεία, 1973
Mexico: La Revolucion Congelada
Mexico: The Frozen Revolution (1973)
Αργεντινή/65min/Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Raymundo Geyzer
Σενάριο: Raymundo Geyzer
Φωτογραφία: Humberto Ríos
Μια κοινωνικοπολιτική ανάλυση της “προδοσίας” της Μεξικάνικης Επανάστασης του 1910 από τα μετέπειτα καθεστώτα του Μεξικού. Ο Αργεντινός σκηνοθέτης Raymundo Gleyzer, που εξαφανίστηκε όταν έπεσε στα χέρια του Στρατιωτικού καθεστώτος της Αργεντινής το 1976, ακολουθεί την προεδρική καμπάνια του υποψηφίου Luis Echeverría και παραθέτει παράλληλα σπάνιο αρχειακό υλικό με τον Pancho Villa και τον Emiliano Zapata. Παρουσιάζει επίσης υλικό από την σφαγή στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού το 1968 με στόχο να σχολιάσει την αποτυχία της επανάστασης στα δικά του χρόνια. Το ντοκιμαντέρ ήταν απαγορευμένο στο Μεξικό για πάνω από 20 χρόνια ενώ το στρατιωτικό καθεστώς της Αργεντινής προσπάθησε να το καταστρέψει. Μετά από μια επίπονη προσπάθεια διάσωσης και αποκατάστασής του, προβλήθηκε για πρώτη φορά στο Μεξικό το 1976.
Βραβεία: Ειδικό Βραβείο στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Λοκάρνο,1973
El Prisionero 13
Prisoner 13(1933)
Μεξικό/76min/Ασπρόμαυρο
Σκηνοθεσία: Fernando de Fuentes
Σενάριο: Miguel Ruiz, Fernando de Fuentes
Πρωταγωνιστούν: Adela Sequeyro, Alfredo del Diestro, Arturo Campoamor.
Μουσική: Guillermo A. Posadas
Φωτογραφία: Ross Fisher
Την εποχή της Μεξικάνικης Επανάστασης, ένας διεφθαρμένος συνταγματάρχης δωροδοκείται για να ελευθερώσει έναν επαναστάτη κρατούμενο, με την προϋπόθεση κάποιος άλλος να πάρει τη θέση του. Από ένα περίεργο παιχνίδι της μοίρας, στη θέση αυτού του κρατούμενου που πρόκειται να εκτελεστεί θα βρεθεί ο ίδιος του ο γιος… Η ταινία αποτελεί το πρώτο μέρος της τριλογίας του καλύτερου Μεξικανού σκηνοθέτη της εποχής, Fuentes, του «Μεξικανού Τζον Φορντ», όπως χαρακτηρίστηκε. Θέμα της, ήδη μια εικοσαετία μετά την πρώτη εξέγερση, η Μεξικάνικη Επανάσταση. Το “El Prisionero 13” είναι η πιο ωμή ταινία της τριλογίας αφού παρουσιάζει με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο την παράνοια κατά την διάρκεια της επανάστασης, καθώς επίσης και την διαστρέβλωση της ηθικής του απλού κόσμου σε καταστάσεις αναταραχής όπως αυτή. Ο Fuentes, όπως όλοι οι Μεξικανοί σκηνοθέτες της γενιάς του, δέχθηκε μεγάλη επιρροή από τον Eisenstein, όπως φαίνεται και εδώ, ο οποίος ξεκίνησε να επισκέπτεται το Μεξικό στις αρχές της δεκαετίας του 30. Η ταινία θεωρείται ένα από τα πιο βασικά ¨ντοκουμέντα¨ της Επανάστασης.
Pancho Villa
Villa Rides (1968)
Η.Π.Α./125min/ Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Buzz Kulik
Σενάριο: Robert Towne, Sam Peckinpah, William Douglas Lansford
Πρωταγωνιστούν: Yul Brynner, Robert Mitchum, Maria Grazia Buccella, Charles Bronson
Μουσική: Maurice Jarre
Φωτογραφία: Jack Hildyard
Σπάνιο western που θεωρείται ένα από τα καλύτερα με θέμα την Μεξικάνικη Επανάσταση, με εξαιρετικό cast. Ο Brynner στον ρόλο του Μεξικανού επαναστάτη Pancho Villa (ένας από τους καλύτερους Villa στην μεγάλη οθόνη) που παίρνει μαζί του στην μάχη έναν πρώην πιλότο, τον Leen Arnold (Mitchum). Ο επαναστατικός στρατός διασχίζει το Μεξικό πολεμώντας την άρχουσα τάξη, κλέβοντας ταυτόχρονα τις καρδίες ωραίων γυναικών. Όλοι τους αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν τελικά την προδοσία και την αφέλεια κάποιων συντρόφων τους, με καταστροφικές συνέπειες. Η ταινία είναι γνωστή για την υπέροχη μουσική της και τις καταπληκτικές ερμηνείες.
Que Viva Mexico! (1979)
Ρωσία/90min/Ασπρόμαυρο
Σκηνοθεσία: Sergei M. Eisenstein
Σενάριο: Grigori Aleksandrov (επιπλέον υλικό), Sergei M. Eisenstein
Φωτογραφία: Eduard Tisse
Στο απόγειο της δόξας του, στα μέσα του περασμένου αιώνα, ο διάσημος σκηνοθέτης μετακομίζει στο Χόλυγουντ. Εκεί γοητεύεται από όλα αυτά που συμβαίνουν στα νότια της χώρας. Αποφασίζει να γυρίσει μία επική ταινία, μισό ντοκιμαντέρ, μισό μαγικό ρεαλισμό, για τη χώρα του Μεξικού και τους ανθρώπους της. Κινηματογραφεί ασταμάτητα, μαζεύοντας υλικό 50 ωρών. Όμως το όλο εγχείρημα γίνεται πολύ προσωπικό με αποτέλεσμα οι χρηματοδότες του, να το θεωρήσουν απαγορευτικό και ν’ αποχωρήσουν. Το σχέδιο εγκαταλείπεται και λόγω του συμβολαίου, δεν επιτρέπεται στο σκηνοθέτη να επεξεργαστεί καθόλου το υλικό του.
Μετά από αρκετές προσπάθειες συγκέντρωσης του υλικού τελικά το 1979 αποκαθιστάται από τον Grigori Aleksandrov, που ταξίδεψε μαζί του στο Μεξικό το 1930 μετά τον διωγμό και τον δύο από τις Η.Π.Α.. Η εκδοχή αυτή ξεκινά με έναν πρόλογο σχετικό με τον πολιτισμό των Ατζέκων, με σκοπό την δημιουργία ενός συγκεκριμένου ιδεολογικού και αισθητικού πλαισίου ήδη από την αρχή. Στην συνέχεια παρακολουθούμε τα παρακάτω θέματα: τον εορτασμό της Παρθένου της Γουαδελούπης, τις παραδοσιακές ταυρομαχίες και την κατάκτηση Μεξικού από τους Ισπανούς. Αμέσως μετά τα γαμήλια έθιμα των ιθαγενών Ινδιάνων και τις περιπέτειες μιας μέλλουσας νύφης με φόντο την Επανάσταση του Μεξικάνικου λαού. Τέλος την Μεξικάνικη Επανάσταση του Pancho Villa και του Emiliano Zapata και τις τελετουργίες των Μεξικανών την “ημέρα των νεκρών”. Το αποτέλεσμα είναι ότι πιο κοντινό στο αρχικό σχέδιο του Eisenstein.
Βραβεία: Χρυσό Βραβείο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας, 1979
Pancho Villa Y La Valentina
Pancho Villa And Valentina (1960)
Μεξικό/87min/Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Ismael Rodriguez
Σενάριο: Ismael Rodríguez , Rafael A. Perez, José Luis de Celis, Vicente Oroná Πρωταγωνιστούν: Pedro Armendariz, Elsa Aquirre, Carlos Lopez Moctezuma
Μουσική: Rafael A. Perez, Francisco Martínez
Φωτογραφία: Rosalío Solano
Στην συνέχεια του This Was Pancho Villa η ζωή του Μεξικανού ηγέτη της Επανάστασης ξετυλίγεται με ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες, ενώ άγνωστες πτυχές της βγαίνουν στο φως. Έρωτας, προσωπικές σχέσεις αλλά και σκηνές από την καθημερινότητα μπαίνουν στο επίκεντρο, ενώ ο Rodriguez επιχειρεί για άλλη μια φορά να αλλάξει το προφίλ του Villa, να το κάνει πιο ανθρώπινο και προσιτό στους απλούς Μεξικανούς. Την ιστορία διηγείται για άλλη μια φορά το κομμένο κεφάλι του Villa, συνδυάζοντας τον τρόμο με το κωμικό.
Pancho Villa, La Revolucion No Ha Terminado
Pancho Villa, The Revolution Is Not Over (2006)
Μεξικό/90min/Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Francesco Taboada Tabone
Σενάριο: Francesco Taboada Tabone
Φωτογραφία: Manuel Peñafiel
Μουσική: Maximino Chávez
Ο Μεξικάνος σκηνοθέτης καταπιάνεται αυτή την φορά με τον ήρωα της Μεξικάνικης επανάστασης Pancho Villa βασισμένος στην δομή και την ιδέα του προηγούμενου ντοκιμαντέρ του για τον Emiliano Zapata. Τις πρώτες ώρες της 16ης Μαρτίου ο στρατός του Pancho Villa εισχωρεί την ηπειρωτική χώρα των Η.Π.Α. Επιτίθεται στο χωριό Columbus στο Νέο Μεξικό. Την ίδια στιγμή στο Nazas του Durango γεννιέται ένα μωρό, ένας από τους γιους του Pancho Villa. Όταν ο πατέρας του δολοφονείται από την κυβέρνηση το 1923 η μητέρα του τον παίρνει μαζί της στην Καλιφόρνια και του λέει: ¨Μην πεις ποτέ ποιος είναι ο πατέρας σου , γιατί η ζωή σου και η ζωή μου θα κινδυνεύσουν¨. Τριάντα οχτώ χρόνια αργότερα ο Ernesto Villa Ramírez γυρίζει στο Μεξικό και ανακαλύπτει ότι ο πατέρας του Pancho Villa είναι ο ήρωας χιλιάδων ανθρώπων. Η ιστορία του ηγέτη της Μεξικάνικης Επανάστασης από αυτούς που την ήξεραν…
La soldadera
The Female Soldier (1966)
Μεξικό/88min/Ασπρόμαυρο
Σκηνοθεσία: Jose Bolanos
Σενάριο: Jose Bolanos
Πρωταγωνιστούν: Silvia Pinal, Jaime Fernandez, Narciso Busquets
Μουσική: Raúl Lavista
Φωτογραφία: Alex Phillips
Η ιστορία μια απλής χωριατοπούλας, της Lazara, που χωρίς να το θέλει παίρνει μέρος στην Μεξικάνικη Επανάσταση. Όταν ο άντρας της συντάσσεται με τον επαναστατικό στρατό πλάι στον Pancho Villa εκείνη τον ακολουθεί. Μετά τον θάνατό του σε κάποια από τις σκληρές μάχες των επαναστατών, ο αγωνιστής Nicolsá εξαναγκάζει την Lázara να γίνει γυναίκα του κι έτσι γίνεται και η ίδια μέλος της ομάδας του, που διασχίζει το Μεξικό πολεμώντας το Καθεστώς. Κατά την διάρκεια των περιπλανήσεών τους εκείνη στέκεται πάντα δίπλα στο άλογο του Nicolsa, ακολουθώντας την ένοπλη επανάσταση, παίρνοντας σιγά σιγά και η ίδια μέρος σε αυτήν. Η Μεξικάνικη Επανάσταση ιδωμένη μέσα από τα μάτια μιας νεαρής γυναίκας που προέρχεται από τον απλό λαό του Μεξικού. Λέγεται πως η ταινία είναι βασισμένη στο τελευταίο και ανολοκλήρωτο μέρος του Que Viva Mexico! του Sergei Eisenstein με τον ομώνυμο τίτλο.