Τη δεκαετία του 1970 στην Ιαπωνία πραγματοποιήθηκε μια μαζική ναυπήγηση δεξαμενόπλοιων που κάλυπταν οριακά τις απαιτήσεις ασφαλείας της εποχής εκείνης. Αυτές οι προδιαγραφές είχαν ως αποτέλεσμα να παραχθούν δεξαμενόπλοια πολύ γρήγορα με ιδιαίτερα χαμηλές τιμές προκειμένου να καλύψουν άμεσα την ιδιαίτερα αυξημένη... ζήτηση της εποχής εκείνης. Από τα 1.800 δεξαμενόπλοια που κυκλοφορούν στις θάλασσες υπολογίζεται ότι περίπου 300 είναι μονοπύθμενα, κατασκευασμένα στην Ιαπωνία πριν από το 1980, επομένως ευάλωτα στα ατυχήματα.
Το Prestige ήταν ένα από τα πλοία εκείνα. Ναυπηγήθηκε το 1976 στα ναυπηγεία Hitachi Zosen της Ιαπωνίας. Επίσης έγινε γνωστό ότι ο Αμερικανικός νηογνώμονας που παρακολουθούσε το πλοίο είχε διαπιστώσει προβλήματα και είχε δώσει εντολές για την αποκατάσταση τους.
Το ατύχημα
Το δεξαμενόπλοιο Prestige, ιδιοκτησία μιας offshore λιβεριανής εταιρείας με σημαία Μπαχάμες, ελληνόκτητο σύμφωνα με δημοσιεύματα, μεταφέροντας 77,000 τόνους πετρέλαιο (fuel oil) από τη Λιθουανία με προορισμό την Σιγκαπούρη, κόπηκε στη μέση αφού έχασε την ευστάθεια του λόγω καιρού, και αφού παρέμεινε ακυβέρνητο για μεγάλο χρονικό διάστημα βυθίστηκε τελικά στ' ανοιχτά των βορειοδυτικών ακτών της Ισπανίας.
Το ναυάγιο πραγματοποιήθηκε όταν το πετρελαιοφόρο, που είχε παρουσιάσει μηχανική αβαρία, δεν άντεξε τα κύματα και τη μεγάλη κακοκαιρία και κόπηκε στα δύο. Ο καπετάνιος επί έξι μέρες πάλευε με τα κύματα και σε συνεργασία με σωστικά συνεργεία προσπαθούσε να σώσει το πλοίο. Από την άλλη πλευρά, οι αρχές της Ισπανίας δεν έδωσαν ποτέ άδεια πλεύσης του Prestige σε ασφαλές καταφύγιο.
Τελικά το πλοίο βυθίστηκε στις 19 Νοεμβρίου 2002 στα ανοικτά της Κορμπουθιόν και το φορτίο 50,000 τόνων πετρελαίου που υπήρχε στις δεξαμενές του μονοπύθμενου δεξαμενόπλοιου, διέφυγε στη θάλασσα προκαλώντας τεράστια ρύπανση.
Ο Έλληνας πλοίαρχος, Αποστόλης Μαγκούρας, ο επικεφαλής μηχανικός, Νικόλαος Αργυρόπουλος, και ο ύπαρχος, Ειρηναίος Μαλότος, συνελήφθησαν από τις ισπανικές αρχές με κατηγορίες σχετικά με τη ρύπανση του περιβάλλοντος.
Οι ευθύνες των ισπανικών αρχών
Το απομαγνητοφωνημένο περιεχόμενο μιας κασέτας που ήρθε στη δημοσιότητα άνοιξε εκ νέου τον «φάκελο» του ναυαγίου του δεξαμενόπλοιου Prestige και τις συζητήσεις για τον χειρισμό κρίσεων από της εντεταλμένες αρχές. Η υπόθεση, που αποτέλεσε την αφορμή επίσπευσης της λήψης δέσμης μέτρων από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τα δεξαμενόπλοια, αλλά και ανελέητου κατηγορητηρίου κατά της ελληνόκτητης αλλά και ελληνικής ναυτιλίας από «ειδικούς» και μη, ακόμη και σε πολιτικό επίπεδο, μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων, φαίνεται ότι θα λάβει τη διάσταση που της αρμόζει. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του διεθνούς ναυτιλιακού Τύπου, σε δύσκολη θέση αναμένεται να βρεθεί η ισπανική κυβέρνηση μετά την αποκάλυψη νέων στοιχείων σχετικά με το ναυάγιο του Prestige, στοιχεία τα οποία δείχνουν, αν μη τι άλλο, την προχειρότητα με την οποία η Ισπανία περισσότερες πληροφορίες αντιμετώπισε την κατάσταση, δημιουργώντας στην ουσία μεγαλύτερο πρόβλημα από αυτό που υπήρχε.
Η απόφαση για απομάκρυνση, από τις ακτές, του Prestige ελήφθη χωρίς την ύπαρξη τεχνικής συμβουλής περίπου τρεις ώρες αφού το πλοίο εξέπεμψε σήμα κινδύνου. Στην σχετική κασέτα, που το αριστερό κόμμα Izquierda Unida άφησε να διαρρεύσει στον εθνικό ισπανικό ραδιοφωνικό σταθμό Cadena Ser, ο τότε γενικός διευθυντής της Διεύθυνσης Εμπορικής Ναυτιλίας της Ισπανίας, José Luis López Sors, ακούγεται να συνομιλεί με τον επικεφαλής του εθνικού κέντρου ναυτιλιακής διάσωσης, Pedro Sánchez. Σύμφωνα με τον ραδιοφωνικό σταθμό και την εφημερίδα El País, η συνομιλία αυτή έγινε μεταξύ 16:40 και 17:25 το απόγευμα της 13ης Νοεμβρίου του 2002, ενώ το Prestige είχε ήδη εκπέμψει SOS από τις 15:15 του ιδίου απογεύματος. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο κ. Sánchez ακούγεται να λέει ότι η πρόθεση των ναυτιλιακών αρχών είναι να ρυμουλκηθεί το πλοίο από τις ακτές, μέχρι να ναυαγήσει. Επίσης, οι δύο άνδρες συζητούν για το βάθος της θάλασσας στην περιοχή όπου έγινε το ατύχημα και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του ναυαγίου σε πιο ρηχά ύδατα.
Οι μυστηριώδεις ιδιοκτήτες
Σύμφωνα με τον «Independent», «η οικογένεια Κούλουθρου πιστεύεται ότι βρίσκεται πίσω από το Prestige, ιδιοκτήτρια του οποίου εμφανίζεται η εταιρεία Mare Shipping Inco-rporation, ενώ διαχειρίστρια του εμφανίζεται η εταιρεία Universe Maritime, που έχει την έδρα της στην Αθήνα. Το πλοίο ήταν εγγεγραμμένο στο νηολόγιο των Μπαχαμών, αν και ο εκπρόσωπος της εταιρείας Universe αρνήθηκε ότι η εν λόγω εταιρεία έχει την οποιαδήποτε σχέση με το πλοίο».
Ιδρυτής της ναυτιλιακής οικογένειας Κούλουθρου ήταν ο Γιάννης Κούλουθρος, ο οποίος απεβίωσε το 1981, έχοντας ήδη δημιουργήσει στην Ελλάδα από τη δεκαετία του 1970 ισχυρά ναυτιλιακά συμφέροντα. Η ανυπαρξία κληρονόμων είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας εταιρείας διαχείρισης που ανέλαβε τη δουλειά, στην οποία μετείχαν άλλα μέλη της οικογενείας αλλά και άλλοι επενδυτές.
Αυτή η εταιρεία διαχείρισης πιστεύεται, κατά τον «Independent», ότι βρίσκονταν πίσω από τη Mare Shipping, η οποία είχε στην κατοχή της ένα μόνο πλοίο, το Prestige. Η εφημερίδα εξάλλου ανάφερε ότι και η εταιρεία Universe, που είχε αναλάβει να διαχειρίζεται εμπορικό στόλο που συνδέεται με την οικογένεια Κούλουθρου, ανέλαβε να διαχειρίζεται το Prestige από την εταιρεία Laurel Sea Transport πριν από δύο χρόνια. Το «Prestige» είναι ασφαλισμένο κατά κινδύνων θαλάσσιας ρύπανσης αντί των 25 εκατομμυρίων δολαρίων και η κάλυψη αυτή ισχύει ανεξάρτητα από το αν οι ιδιοκτήτες του αποδειχθεί ότι φέρουν ευθύνη γι' αυτήν.
Τα τραγικά αποτελέσματα του ναυαγίου
Οι συνέπειες του ατυχήματος είναι πολύ σοβαρές για την οικολογία της γύρω περιοχής, με άμεσες κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις:
• Η συνολικού μήκους 200 χλμ. πετρελαιοκηλίδα απείλησε μια περιοχή μείζονος οικολογικής σημασίας και μια ιδιαίτερα σημαντική ζώνη αλιείας.
• Οι ισχυροί άνεμοι και τα θαλάσσια ρεύματα παρέσυραν την πετρελαιοκηλίδα προς το νεοσύστατο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο των Ατλαντικών νήσων της Γαλικίας, που είναι το σημαντικότερο ισπανικό οικοσύστημα για θαλάσσια πουλιά και άγρια ζωή.
• Οι ισπανικές αρχές είχαν απαγορεύσει την αλιεία σε μήκος 100 χλμ. γύρω από τη πόλη La Coruña, όπου ο τοπικός πληθυσμός συντηρείται από την αλιεία και τον τουρισμό.
• Παρά την κινητοποίηση αρχών και εθελοντών, η πετρελαιοκηλίδα είχε ρυπάνει τις ακτές: 35 χιλιόμετρα ακτών σύμφωνα με τις αρχές ή 200 χιλιόμετρα σύμφωνα με τις ενώσεις αλιέων, με άμεσες επιπτώσεις όχι μόνο στο περιβάλλον αλλά και την τοπική οικονομία.
• Ας σημειωθεί ότι αρκεί ένα λίτρο πετρελαίου για να ρυπανθεί στη θάλασσας μια έκταση όσο δύο γήπεδα ποδοσφαίρου. Μπορούμε να φανταστούμε τι ζημιά κάνουν 10.000-20.000 τόνοι στη θάλασσα!
Το Marea blanca (Λευκή παλίρροια) είναι ένα ντοκιμαντέρ του πρότζεκτ Corona Save The Beach σε σκηνοθεσία Isabel Coixet, το οποίο θα κάνει πρεμιέρα στις 16 Μαΐου του 2012. Πρόκειται για ένα αφιέρωμα στους χιλιάδες ανώνυμους ήρωες που δέκα χρόνια πριν άφησαν τα πάντα για να σώσουν τη γαλικιανή ακτή. Όλοι αυτοί αποτελούν παράδειγμα για όσους αγωνιζόμαστε για την ανάπλαση και συντήρηση των ακτών μας.
Πηγή: www.troktikaras.com