Εν μέσω συναυλιών και αναζήτησης έμπνευσης για τη σύνθεση των κομματιών του επόμενου δίσκου της, η Carmen París μάς μιλάει για τη μουσική της και τις μουσικές που αγαπάει.

Ispania.gr― Carmen, είναι εμφανές πως είσαι μια καλλιτέχνιδα με πλούσια μουσικά εφόδια. Θα ήθελα να μας μιλήσεις λίγο σχετικά με τις μουσικές σου επιρροές και για το πώς διαμόρφωσαν την προσωπικότητά σου ως τραγουδίστρια και συνθέτρια.

Carmen París― Πολλές μουσικές έχουν περάσει από τη ζωή μου από τότε που κοριτσάκι τραγουδούσα τις αραγονέζικες jotas που μου μάθαινε ο πατέρας μου. Σπούδασα κλασική μουσική (πιάνο και τραγούδι) από τα παιδικά μου χρόνια μέχρι τα 22 και στα 17 άρχισα να βγάζω τα προς το ζην στο χώρο της μουσικής τραγουδώντας σε χορευτικές ορχήστρες όπου παίζονται σχεδόν όλα τα μουσικά στιλ. Μετά ανακάλυψα την jazz, την blues, τη rock, την copla, τα παραδοσιακά τραγούδια άλλων πολιτισμών –δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή σε αυτά των μεσογειακών χωρών και των ισπανόφωνων κρατών της Λατινικής Αμερικής. Έτσι σφυρηλατήθηκε η προσωπικότητά μου ως δημιουργός, παίρνοντας συστατικά από πολλές πήγες και χρησιμοποιώντας την κουλτούρα μου ως στοιχείο ενσωμάτωσης, ‘‘πατώντας’’ στη μουσική της Ιβηρικής χερσονήσου που αποτελεί γέφυρα ανάμεσα στη Μεσόγειο και την Αμερική.

I.― Είναι αξιοθαύμαστη η ικανότητα που έχεις και η ελευθερία που δίνεις στον εαυτό σου να συνδυάσει ήχους που προέρχονται από διαφορετικούς λαούς, κάτι το οποίο φυσικά προϋποθέτει εξοικείωση και γνώση των αντίστοιχων μουσικών τους. Επίσης σημαίνει αποδέσμευση από προκαταλήψεις και ανάληψη ρίσκου... Θέλω να σε ρωτήσω τι είναι αυτό που σε περιορίζει όταν συνθέτεις ένα κομμάτι σε σχέση με τη μουσική και τους στίχους του, τι απαιτήσεις του θέτεις...

C.P.― Ο μόνος περιορισμός στον οποίο χρειάστηκε να προσαρμοστώ με τον καιρό λόγω απαίτησης της αγοράς, είναι η διάρκεια των τραγουδιών. Αυτό σημαίνει ότι δεν είμαι εγώ που θέτω απαιτήσεις όταν δημιουργώ, αλλά ότι έρχεται από έξω η απαίτηση του να μη διαρκεί το τραγούδι πάνω από 4 λεπτά, γιατί, αλλιώς, δεν ακούγεται στα μέσα ενημέρωσης. Δεν το τηρώ αυστηρά, βέβαια, γιατί δε συμφωνώ με τα εμπόδια, και ακόμα λιγότερο με αυτά που έχουν μόνο λόγο ύπαρξης εμπορικά ή οικονομικά κριτήρια. Έτσι λοιπόν εξακολουθώ να κάνω ριψοκίνδυνες προτάσεις, φροντίζοντας όμως να μη ξεφεύγω πολύ από αυτό το χρονικό περιθώριο, με άλλα λόγια έχουν καταφέρει να ξεφεύγω λιγότερο.

I.― Τι έχεις να μας πεις για την τετράμηνη διαμονή σου στην Κούβα; Αν υποθέσουμε ότι η δισκογραφική σου εταιρεία σού προσέφερε κάθε φορά την πολυτέλεια να ζήσεις λίγους μήνες σε διαφορετικές χώρες για να γνωρίσεις σε βάθος τις μουσικές τους και να συνθέσεις, ποιοι θα ήταν οι επόμενοι τρεις προορισμοί;

C.P.― Θα ήταν τέσσερις: Βραζιλία, Παλαιστίνη, Αφρική και Ινδία. Όμως η δισκογραφική μου ποτέ δε μου προσέφερε κάτι τέτοιο. Η διαμονή μου στην Αβάνα ήταν δική μου ιδέα και χρηματοδοτήθηκε από την τσέπη μου. Εκτός του ότι εκεί βρήκα τον έρωτα, έμαθα πολλά πράγματα γι’ αυτήν την υπέροχη και κακοποιημένη χώρα που λέγεται Κούβα και αυτό το γεγονός μου έδωσε και την προοπτική του συστήματος στο οποίο ζούμε οι Ευρωπαίοι. Γι’ αυτό λέω σε ένα από τα τραγούδια που έγραψα «εα, κάθε κουλτούρα τυραννά με τον τρόπο της».

I.― Η Ελλάδα είναι μια χώρα εκπληκτικά πλούσια σε μουσικές παραδόσεις σε σχέση με τη μικρή της έκταση. Ίσως αν εξερευνήσεις λίγο τους διάφορους δρόμους και ρυθμούς εμπνευστείς για να δώσεις μια μεσογειακή πινελιά σε κάποιο από τα κομμάτια σου...

C.P.― Για την ακρίβεια ήδη υπάρχουν τραγούδια μου που έχουν αυτή την πινελιά, για παράδειγμα το Los duendes de la arena (από το δίσκο Pa' mi genio στη βερσιόν με τον πιανίστα Chano Domínguez) στο οποίο με είχε εμπνεύσει ο καλαματιανός και γι’ αυτό έχει ρυθμό 7 χρόνων. Όσες φορές επισκέφτηκα χώρες όπως η Αίγυπτος και τραγούδησα κάπου, με ρωτούσε ο κόσμος αν ήμουν Ελληνίδα, σοβαρά. Στο Μάλι με ρώτησαν αν ήμουν Αράβισσα και επίσης αν ήμουν Εβραία ή Γαλλίδα.

Ι.― Σε διάφορες περιστάσεις σε έχουμε δει να επιστρατεύεις το τραγούδι ως τρόπο διαμαρτυρίας σε κάθε είδους αδικία. Κάθε φορά που σου δίνεται η ευκαιρία μιλάς για σημαντικά πράγματα που βρίσκονται σε εκκρεμότητα, όπως για παράδειγμα η ρύθμιση της εργασιακής κατάστασης των μουσικών στην Ισπανία. Από την άλλη πλευρά, όντας άνθρωπος τόσο γεμάτος με ενέργεια και τόσο ανοιχτός με όλους, σου είναι αδύνατο να βγάλεις προς τα έξω μια αντιπαθητική εικόνα σε άτομα λιγότερο ευαίσθητα σε τέτοια πράγματα. Η ερώτηση είναι η εξής: Πιστεύεις ότι τα πολιτικά μηνύματα συχνά τα μεταδίδει καλύτερα ένας καλλιτέχνης παρά ένας πολιτικός; Είναι δυνατόν ένας καλλιτέχνης να είναι συγχρόνως ένας καλός πολιτικός;

C.P.― Αν ο καλλιτέχνης είναι καλός ρήτορας και διαθέτει συνείδηση (κάτι που αρχίζει να σπανίζει στον κόσμο της μουσικής), βεβαίως μεταδίδει καλύτερα από έναν πολιτικό. Η καλώς εννοούμενη τέχνη φτάνει στις καρδιές καλύτερα από έναν ορθολογιστικό και τεχνικό λόγο∙ αυτό το ξέρουν πολύ καλά οι πολιτικοί και οι έχοντες την εξουσία και γι’ αυτό χρησιμοποιούν τους καλλιτέχνες για να πετύχουν συγκεκριμένους σκοπούς, κυρίως τους ασυνείδητους καλλιτέχνες. Όμως, δε γίνεται να είναι κανείς και τα δυο πράγματα ταυτόχρονα, γιατί ένα από τα δυο χαλάει όταν συνδυάζεται με το άλλο. Έτσι όπως κυβερνάται ο κόσμος, σήμερα είναι αδύνατον να είσαι καλός πολιτικός και ταυτόχρονα καλός καλλιτέχνης.

Ι.― Γνωρίζεις ότι στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για την ισπανική γλώσσα, το οποίο εξαπλώνεται σε πολλές πτυχές της κουλτούρας της Ισπανίας. Με το καλό κριτήριο που σε χαρακτηρίζει, θα ήθελα να μάθω ποιους Ισπανούς η ισπανόφωνους καλλιτέχνες θα σύστηνες να ακούσει το ελληνικό κοινό. Ξέρω ότι υπάρχουν πάρα πολλοί, αλλά μπορείς να μας αναφέρεις μερικούς από τους αγαπημένους σου.

C.P.― Ως καλλιτέχνες με πολιτιστική ταυτότητα σας προτείνω τον Javier Ruibal, την Concha Buika, τον Eliseo Parra, την Estrella Morente, την la Shica, τη Mayte Martín, τον Miguel Poveda, τη Vanessa Martín, μεταξύ άλλων. Από την άλλη πλευρά του ωκεανού, τον Ουρουγουανό Jorge Drexler, τη Μεξικανή Lila Downs, την Περουβιανή Susana Baca, την Κουβανή Haydée Milanés...

Ι.― Ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο σου και ελπίζουμε να σε δούμε και να σε ακούσουμε σύντομα σε ελληνικό έδαφος! Είσαι ευπρόσδεκτη!

C.P.― Εγώ σας ευχαριστώ για το ενδιαφέρον σας, και ασφαλώς θα είναι υπέροχο να ξαναγυρίσω στην Ελλάδα όπου βρέθηκα για σπουδές όταν σπούδαζα Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Θαραγόθα. Μια υπερ-μεσογειακή αγκαλιά.

Duendes de la arena - Carmen París con Chano Domínguez

Αφιέρωση της Carmen París στο ispania.gr

Σύνταξη - μετάφραση - επιμέλεια: Βίκυ Ρούσκα