Νέες κυκλοφορίες

Ο βραβευμένος ισπανός συγγραφέας Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν, που έφυγε πρόωρα το 2003, είναι ένας πεζογράφος-μαέστρος που χειρίζεται με μεγάλη επιδεξιότητα το μυθοπλαστικό υλικό του. Στα Χαρούμενα αγόρια της Ατζαβάρα μάς παρουσιάζει με τρόπο απολαυστικό μια παρέα φιλελεύθερων αστών, που περνούν τις διακοπές τους το καλοκαίρι του '74 στην Ατζαβάρα (ένα τουριστικό θέρετρο κοντά στη Βαρκελώνη), περιμένοντας με ανυπομονησία τον επικείμενο θάνατο του Φράνκο.

Τέσσερις διαφορετικοί αφηγητές που, ανάλογα την κοινωνική τους θέση, τον χαρακτήρα και τις εμπειρίες τους, μας λένε την ίδια πάνω-κάτω ιστορία, εστιάζοντας σε συμπληρωματικά στοιχεία του μύθου. Του μύθου ενός κύκλου ανθρώπων «με ροπή προς την ανατομία του σώματος και της ψυχής».

Ο Μονταλμπάν μάς εισάγει στην ιστορία των χαρούμενων αγοριών της Ατζαβάρα με τη γοητευτική αφέλεια ενός λαϊκού χιουμορίστα αφηγητή. Βγάζει τα προς το ζην εκτελώντας μεταφορές και η ζωή του είναι στερημένη, οπότε δέχεται με χαρά την πρόσκληση του παιδικού του φίλου Βιθέντε, να πάει για διακοπές στην Ατζαβάρα. Ο «εκτελούνται μεταφορές» εντυπωσιάζεται με τον πλούτο, τους λεπτούς τρόπους και τις πολιτικές συζητήσεις της παρέας. Ολοι συζητούν για τον επικείμενο θάνατο του Φράνκο. Το πόσο καταπιεστικό είναι το καθεστώς, πόσο μεγάλη ανάγκη έχει ο τόπος τον εκδημοκρατισμό. Απορεί όταν παρατηρεί ότι ένας από τους κομψούς φίλους του Βιθέντε φοράει στρινγκ. Οταν μάλιστα συνειδητοποιεί πως ακόμη και ο ίδιος ο φίλος του διατηρεί ερωτικό δεσμό με τον πλούσιο οικοδεσπότη, τον Ράφα, το ομοφυλοφιλοφοβικό τέρας ξυπνά μέσα του με ανεξέλεγκτες συνέπειες.

Ο συγγραφέας επιλέγοντας διαφορετική γωνία εστίασης κάθε φορά, ώστε να δει σφαιρικότερα την ιστορία της παρέας, σχολιάζει, παρατηρεί, αποκαλύπτει κάθε σκοτεινό σημείο της ζωής των πρωταγωνιστών και του κοινωνικού τους περίγυρου. Με τη μυθοπλασία του παρουσιάζει φιλελεύθερους ανθρώπους και αντιλήψεις που ασφυκτιούν στη σκιά μιας βαθιά συντηρητικής κοινωνίας που αναπαράγει ο φρανκισμός. Ενα φιλελεύθερο «κρυφό σχολειό» ιδεών, αλλά και τρόπου ζωής, που λαχταρά να απελευθερωθεί με σταυρωμένα τα χέρια.

Η αφηγήτρια που ακολουθεί, είναι σύζυγος κάποιου πλούσιου άντρα, με τον οποίο σπάνια συναντιούνται. Και τι δεν θα έδινε να σταματήσει τον χρόνο, να πάψει να γερνά· ένας μυημένος συμμέτοχος στις ιεροτελεστίες της παρέας. Αναφέρεται στη σχέση του σχεδιαστή κοσμημάτων Ράφα και του χορευτή Βιθέντε. Σους πλούσιους γνωστούς της, που οραματίζονται ένα ήσυχο πέρασμα στη μετά Φράνκο εποχή.

Τη σκυτάλη παίρνει ο συγγραφέας της παρέας. Γιατί υπάρχουν και συγγραφέας, και ζωγράφος, και ποιητής στην παρέα, και δυο νεαροί ντυμένοι σουλτάνοι. Ο συγγραφέας παρακολουθεί «τα χαρούμενα αγόρια και κορίτσια» της Ατζαβάρα αφ' υψηλού. Ως παρατηρητής που συλλέγει στοιχεία για το επόμενο μυθιστόρημά του. Πιστεύει ότι εκείνος και η γυναίκα του βρίσκονται ανάμεσα σ' έναν ομοφυλοφιλικό κύκλο ατόμων που κάνουν παρέα μαζί τους για κάλυψη.

Την ιστορία και την ανατροπή την κάνει η Τέσκα, η τελευταία αφηγήτρια. Ο εργοστασιάρχης πατέρας της με τις δεκάδες πολιτικές αντιφάσεις στάθηκε στο πλευρό των δημοκρατικών στον εμφύλιο, πυροβόλησε αστυνομικούς, αλλά θα γέμιζε επίσης μολύβι όποιον τολμούσε να του πάρει το εργοστάσιο. Φαντάζει σαν τον πνευματικό πατέρα της παρέας. Η Τέσκα αναφέρεται με νοσταλγία στην καλοκαιρινή παρέα της Ατζαβάρα, που τελικά διαλύθηκε.

Τα χαρούμενα αγόρια (και κορίτσια) της Ατζαβάρα είναι ένα κύκλος ανθρώπων που μισούν τον φρανκισμό, αλλά δεν κάνουν το παραμικρό για να του εναντιωθούν. Περιμένουν να πέσει σαν ώριμο φρούτο. Χαίρονται τη ζωή τους, τις απολαύσεις της ευπορίας τους και δεν ρισκάρουν φυσικά να τη χάσουν για χάρη των προοδευτικών τους θέσεων. Προτιμούν να χαίρονται τη ζωή στα κρυφά, ανταλλάσσοντας σκέψεις, ιδέες, σώματα.