Το Σάββατο 4/4, το βράδυ πραγματοποιήθηκε στο Abanico (Κέντρο Ισπανικής, Πορτογαλικής και Καταλανικής γλώσσας) μια ανοιχτή συζήτηση με δύο ανθρώπους που τα τελευταία χρόνια, αγωνίζονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία του τύπου: Η Marta Durán, δημοσιογράφος και κοινωνιολόγος και ο Iván Báez, δικηγόρος και ακτιβιστής, βρίσκονται στην Ευρώπη αφενός για να ενημερώσουν για την βία, την εγκληματικότητα και την ατιμωρησία που δεσπόζει στο Μεξικό, και αφετέρου για να βρουν κάποιο τρόπο να βοηθήσουν τη χώρα τους να απαλλαγεί από τη βίαιη καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για την ακρίβεια "την καταπάτηση των δικαιωμάτων των φτωχών" όπως χαρακτηριστικά επισήμανε και ο Iván αλλά και η Marta, στην συνέντευξη που μας έδωσαν την Κυριακή το πρωί, λίγο πριν την πτήση της αναχώρησής τους.
H Marta έχει σπουδάσει κοινωνιολογία αλλά εργάζεται ως δημοσιογράφος στον διεθνή έντυπο και ραδιοφωνικό τύπο. Δέχτηκε πριν ένα χρόνο απειλές για τη ζωή της, κάτι που είναι πολύ συνηθισμένο στο Μεξικό. Αρκετοί δημοσιογράφοι έχουν δεχθεί απειλές και έχουν χάσει τη ζωή τους τελικά. Ο Iván είναι ο δικηγόρος της, συνεργάζεται με την οργάνωση Articulo 19, που ασχολείται με την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ελευθερία της έκφρασης, με έδρα το Λονδίνο. Τα τελευταία χρόνια έχουν εφαρμόσει ένα πρόγραμμα προστασίας των δημοσιογράφων στο Μεξικό, προσφέροντάς τους βοήθεια σε περίπτωση που χρειαστεί να κρυφτούν ή να φύγουν απ τη χώρα προκειμένου να σώσουν τη ζωή τους. Οι δημόσιες αρχές, όχι μόνο δεν κάνουν απολύτως τίποτα γι αυτό, αλλά προβάλλουν και ένα σωρό εμπόδια στο θέμα της προστασίας των δημοσιογράφων που έχουν δεχθεί απειλές. Ο ίδιος θεωρεί πως αυτή τη στιγμή "ζουν σε ένα καθεστώς λογοκρισίας γιατί οι απειλές εναντίων του Τύπου έχει άμεση επίδραση στην φίμωση της έκφρασης, γιατί με ελάχιστη επένδυση κεφαλαίου μπορούν να σωπάσουν κάποιον άνθρωπο ή ακόμα και να τον αναγκάσουν να εγκαταλείψει τη βάση του".
Η Marta από την πλευρά της, εκτός από τα θέματα τα οποία θίγει - εμπόριο ναρκωτικών, δολοφονίες γυναικών, διαφθορά, καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων -, έχει βοηθήσει επίσης και αρκετά άτομα να βγουν από την χώρα όταν η ζωή τους απειλήθηκε. Γι αυτό, δεν ξέρει για ποιο λόγο ακριβώς θέλουν να τη φιμώσουν.
Το θέμα της Αyotzinapa, και των 43 εξαφανισμένων φοιτητών, μας είπαν ότι είναι ένα δείγμα αυτού που συμβαίνει πάντα. Ατιμωρησία ενάντια στην βία και την διαφθορά, Χρήση βίας χωρίς λόγο, μόνο και μόνο για εκφοβισμό. Αναφέραμε κι άλλες τέτοιες περιπτώσεις, όπως αυτή που έγινε στο χωριό Acteal πριν πολλά χρόνια, μια μαζική σφαγή ιθαγενών πολύ κοντά σε ένα στρατόπεδο, στην οποία ο στρατός δεν επενέβη γιατί δεν είχε εντολές. Μας μίλησαν επίσης για το άπιαστο όνειρο της δικαιοσύνης στο Μεξικό, το ρόλο της εκκλησίας στη διαφθορά, το όνειρο της δημοκρατίας, ανύπαρκτης στο Μεξικό, όπως και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για το PRI (το κόμμα που αποτελεί κυβέρνηση αυτή τη στιγμή) ανέφεραν την αρνητική εξέλιξη που είχε από την εποχή της δημιουργίας του, την εποχή της μεξικάνικής επανάστασης παρά τις καλές του προθέσεις εξαρχής. Το εμπόριο ναρκωτικών είναι γι αυτούς μια καλή επιχείρηση στην οποία είναι όλοι αναμεμιγμένοι. Τα ΜΜΕ αποτελούν μονάχα μέσο πολιτικής προπαγάνδας που εργάζονται για όποιον τους πληρώνει καλύτερα. Αντίθετα τα κοινωνικά δίκτυα είναι η απόλυτη εναλλακτική λύση και δίνει τη νέα μάχη για την ελευθερία. Αναφέραμε επίσης και την πρόσφατα απολυμένη δημοσιογράφο Carmen Aristegui, τη μοναδική έντιμη φωνή των ΜΜΕ στη χώρα αυτή. Παράδειγμα προς μίμηση για τη Marta. Χαρακτηριστικό παράδειγμα επίθεσης στον αντιφρονούντα Τύπο για τον Iván.
Όταν τους ρωτήσαμε αν βλέπουν μέσα από όλη αυτή την κατάσταση ένα φως στο τούνελ, απάντησαν θετικά. Η χώρα θα πρέπει να καθαριστεί από μέσα για να λειτουργήσει σαν κράτος προς όφελος των Mεξικανών και όχι για την πλουτοκρατία. Το σχέδιό τους είναι να ενδυναμώσουν τα δίκτυα αλληλεγγύης και στήριξης ώστε να λειτουργήσουν τόσο σαν ηχείο, όσο και σαν φως που φωτίζουν το δύσκολο δρόμο τους έτσι ώστε να μην αφανιστεί αυτή η προσπάθειά τους. Ο κύριος σκοπός τους είναι η διάδοση της κατάστασης σε παγκόσμιο επίπεδο γιατί η κυβέρνηση βρίσκει πάντα ένα σωρό τρόπους απόκρυψης και συγκάλυψης της αλήθειας ακόμα και με επίθεση στις αναφορές του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, όπως έγινε με την περίπτωση του ειδικού εισηγητή του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια, Juan Mendez, στον οποίο απ' ότι φαίνεται δε θα του επιτραπεί ξανά η είσοδος στη χώρα ακριβώς για να κλείσουν τις πόρτες της πληροφόρησης για το τι ακριβώς συμβαίνει στο Μεξικό, εφαρμόζοντας την ιδέα του "αν δεν έρχεσαι εδώ για να με χειροκροτήσεις, καλύτερα τότε ούτε να έρθεις ούτε να έχεις άποψη".
Σχετικά με την ακτιβιστική τους δράση μέσω διαδικτύου για την δημοσιοποίηση της πληροφορίας, η Marta δήλωσε πως μέχρι τώρα δεν διαθέτει ακόμα λογαριασμούς στα κοινωνικά δίκτυα, ενώ ο Iván μίλησε για τη δράση του articulo19 που κοινωνικοποιείται μέσω ιντερνέτ στηρίζοντας τη γνώση και τη δράση πάνω σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε παγκόσμια κλίμακα. Επισήμανε πως η νέα μάχη που δίνει αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση του Πένια Νιέτο, είναι αυτή που στοχεύει στη φίμωση των κοινωνικών δικτύων. Μετά απ αυτό τους το ταξίδι, η στρατηγική του articulo19 είναι να δημιουργήσει ένα blog αναφορικά με τις κινήσεις τους έτσι ώστε να ξεπηδήσει ένα κίνημα διαδραστικό και αλληλεπιδραστικό που θα βοηθήσει μεταξύ άλλων και στην μετάφραση της πληροφορίας και σε άλλες γλώσσες.
Αυτό που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση σε όλη αυτή την ιστορία είναι η εμφάνιση τόσο βίαιων εκδηλώσεων σε αυτή τη συγκεκριμένη περιοχή του κόσμου. Έχουμε δει ή έχουμε ακούσει όλοι για περιπτώσεις δικτατόρων, ειδικά στη Λατινική Αμερική, που "εξαφανίζουν" μεγάλο ποσοστό αντιφρονούντων προκειμένου να επιτύχουν μια "ενότητα". Όμως στο Μεξικό η βία είναι έκδηλη και απροκάλυπτη ακόμα και από την προκολομβιανή εποχή. Τουλάχιστον αυτό έχουμε μάθει εμείς. Η απάντηση και των δύο ήταν κατηγορηματική. Η βία στο Μεξικό δεν οφείλεται για κανένα λόγο στο βίαιο χαρακτήρα των Μεξικανών, αλλά στο οργανωμένο έγκλημα και στην καλή σχέση που έχει αυτό αναπτύξει με τις κυβερνήσεις που ακολούθησαν την Ανεξαρτησία, οι οποίες το αφήνουν ατιμώρητο. Η βία αντιμετωπίζεται με βία και έτσι απλά χειροτερεύει η κατάσταση, δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο. Οι λόγοι είναι καθαρά πολιτικοί και οικονομικοί.
Το ταξίδι τους στη Ευρώπη έχει σαν στόχο να πείσουν τους Ευρωπαίους παράγοντες να πιέσει την Μεξικανική κυβέρνηση να αλλάξει στάση. Δεν πιστεύουν στην πραγματικότητα ότι θα το κάνει για λόγους ηθικής, αλλά υποθέτουν ότι θα πιέσουν λόγω των επενδύσεων. Καμία ευρωπαϊκή εταιρεία δεν θα ήθελε να επενδύσει σε μία χώρα που βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση.
Περισσότερες πληροφορίες, φωτογραφίες και βίντεο από την συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο Abanico το Σάββατο 4 Απριλίου θα βρείτε στο http://juanitalaquejica.blogspot.com/2015/04/43_5.html
